صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟

احسان والیان

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی

مژده ابراهیمی : در چند سال اخیر، ابزارهای مالی در بازار سرمایه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری افزایش یافته‌اند، ‌‌‌اما این ابزارها در مقایسه با بازارهای دنیا نوپا هستند. باید گفت، دولت و مدیران بازار سرمایه، دائم مردم را به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم دعوت می‌کنند تا بتوانند ریسک کمتری را تجربه و سود بیشتری را کسب کنند. در این بین، چندی پیش خبرهایی درباره راه‌اندازی صندوق‌های اهرمی از سوی میثم فدایی، مدیر سابق نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس شنیده و اعلام شد که اولین صندوق اهرمی را یکی از شرکت‌‌های دارای مجوز معرفی خواهد کرد.

اهرم سرمایه‌گذاری به شما اجازه می‌دهد تا با مبلغی بیش از دارایی خود، وارد یک سرمایه‌گذاری شوید. بنابراین نوسانات ارزش دارایی مورد نظر روی یک سرمایه‌گذاری، با شدت بیشتری اثر می‌‌‌گذارد و به همین شکل، سود یا زیان یک فرد بیشتر از حالتی می‌شود که صرفا با سرمایه خود وارد معامله شود.

باید گفت، این صندوق‌ها با داشتن اهرم می‌توانند بازده حداکثری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کنند و با توجه به وجود اهرم در این صندوق‌ها، ریسک بیشتری نسبت به صندوق‌های سهامی دارد و با توجه به رابطه مستقیم بین ریسک و بازدهی، در شرایط رونق بورس و رشدی بودن شاخص بازار، بازدهی حداکثری را برای دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کند.

همچنین، بعضی از سهامداران بسیار ریسک‌‌‌پذیرند و به ارزش بنیادی برخی سهام، اعتقاد زیادی دارند که می‌توانند در صندوق‌های اهرمی سرمایه‌گذاری کنند، اما با توجه به ماهیت اصلی این نوع صندوق‌ها، به هیچ عنوان ورود همه افراد به صندوق‌های اهرمی توصیه نمی‌شود.

صندوق‌های اهرمی، از جمله صندوق‌های جدید بازار سرمایه هستند که شامل دو نوع واحد سرمایه‌گذاری «ممتاز» و «عادی» می‌شوند. واحد‌‌‌های ممتاز، واحدهایی با سود متغیر و واحدهای عادی، دارای سود مشخص و تضمین‌شده هستند. همچنین پرتفوی این نوع صندوق‌ها، شامل سهم‌های بازار سرمایه است؛ یعنی دارندگان واحدهای ممتاز با استفاده از منابع دارندگان واحدهای عادی برای خود اهرم و اعتبار ایجاد می‌کنند.

یکی از جذابیت‌های این نوع صندوق‌ها این است که واحدهای سرمایه‌گذاری آن می‌تواند، همزمان به دو طیف مختلف سرمایه‌گذاران که از نظر تیپ شخصیتی و پذیرش ریسک متفاوت هستند، عرضه شود؛ در نتیجه، افراد بیشتری از آحاد جامعه، به سوی این نوع صندوق‌ها هدایت می‌شوند.

در نتیجه؛ سرمایه‌گذاران باید معیارهایی را برای انتخاب صندوق‌های شاخصی در نظر داشته باشند. یکی از معیارهایی که برای انتخاب بین این صندوق‌ها وجود دارد، شاخص ریسک است. با توجه به اینکه این نوع صندوق‌ها خاصیت اهرمی دارند، بتای آنها اهمیت ویژه‌‌‌ای پیدا می‌کند و معمولا صندوق‌های سهامی که در ادوار گذشته دارای بتای بالاتری بوده‌‌‌اند، بازدهی بهتری کسب کرده‌‌‌اند. دومین معیاری که در بررسی و انتخاب صندوق اهرمی حائز اهمیت است، بحث عملکرد مدیر صندوق در سایر صندوق‌های تحت مدیریت او خواهد بود.

صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست و چگونه کار می کند؟

هرکسی قبل از ورود به بازار بورس باید تا حدودی تکلیف خودش را مشخص کرده و برای سوالات بسیاری، پاسخ روشنی پیدا کرده باشد؛ به عنوان مثال:

«آیا من حاضرم برای کسب سودهای کلان، دست به ریسک زده و وارده محدوده خطر شوم؛ یا ترجیح می‌دهم با یک سرمایه گذاری کم ریسک، با سودی معمولی ساخته و دارایی خود را در معرض تهدید قرار ندهم؟». معامله‌گران بعد از انتخاب راه و روش مطلوب و متناسب با روحیه خود، وارد بازار بورس شده و خرید و فروش را آغاز می‌کنند؛ اما در میان بازارهای مالی راه‌های بسیاری وجود دارند که برای هر طیفی مطلوب به نظر می‌آید. صندوق های سرمایه گذاری اهرمی یکی از همین گزینه‌های خوب، برای سرمایه گذاری همگان هستند. در ادامه این مقاله بیشتر به شرح جزئیات صندوق های سرمایه گذاری اهرمی پرداخته و از ویژگی‌های منحصر به فرد آن حرف خواهیم زد.

صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟

در حالت کلی صندوق‌ های سرمایه گذاری اهرمی اولین صندوق‌هایی هستند که به صورت همزمان از دو روش صدور و ابطال و قابل معامله در بورس‌، برای سرمایه گذاری و انتقال مالکیت واحدهای سرمایه گذاری استفاده می‌کنند.

صندوق های سرمایه گذاری اهرمی نسل جدیدی از صندوق های سهامی صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ هستند که با هدف طراحی ابزارهای جدید مالی در بازار عرضه شدند.صندوق اهرمی هم ثبات صندوق های با درآمد ثابت را دارد و هم جذابیت و ریسک صندوق های سهامی را.

قوانین و سازوکار این صندوق ‌ها، به گونه‌ای برنامه ریزی شده که صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی را موظف به رعایت نصاب صندوق ‌های سهامی می‌کند.

این صندوق ها دارای اهرم بوده و با خرید هر واحد از آن‌ها، مدیر صندوق می تواند اعتباری معادل دریافت نماید و اقدام به خرید بیشتر سهام کند. این مسئله مهمترین تفاوت صندوق های اهرمی با سایر صندوق های سرمایه گذاری بازار سرمایه است.

در صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی، اکثر پرتفوی صندوق را حق تقدم و سهام تشکیل می‌دهد. مدیر صندوق های سرمایه گذاری اهرمی می­تواند نسبت به سرمایه گذاری در سهام و همچنین حق تقدم آن‌ها، بر اساس نصاب تعیین شده اقدام بنماید.

صندوق های سرمایه گذاری اهرمی در دسته صندوق های پر ریسک قرار می گیرند و به دلیل اعتباری بودن آنها می توانند برای سرمایه گذاران خطر پذیر جذاب باشند.

انواع واحدهای سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری اهرمی

به طور کلی واحدهای سرمایه گذاری صندوق های اهرمی به دو دسته ممتاز و عادی تقسیم بندی می‌شود.

واحد عادی (date base unit) مناسب آن‌هایی ست که ریسک پذیری کم‌تری دارند؛ آن‌هایی که می‌خواهند سرمایه خود را در یک حاشیه امن و مطمئن محفوظ نگه دارند. برای این واحدهای عادی، کف و صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ سقف یا همان حداقل و حداکثر سود در نظر گرفته می‌شود. می شود گفت واحد های عادی در صندوق های اهرمی مشابه سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت می باشد.

نوع دوم واحدهای سرمایه گذاری با عنوان واحد ممتاز (equity base unit) شناخته می‌شوند. واحدهای ممتاز خودش به 2 دسته خاص و عام تقسیم می شود. واحد ممتاز خاص مربوط به موسسین صندوق می باشد که دارندگان آن حق رای در مدیریت صندوق دارند و انتقال واحدها با شرایط خاصی قابل انجام است. واحد ممتاز عام هم برای سرمایه گذاران ریسک پذیر و خواهان سود بیشتر طراحی شده است. دارندگان این نوع واحدها حق رای ندارند و می توانند واحدهای ممتاز را در بورس معامله کنند.

برای واحدهای ممتاز کف و سقفی در میزان بازدهی تعیین نشده است. این یعنی واحدهای ممتاز، همان‌طور که ممکن است با سودهای بیشتر نسبت به واحد عادی همراه باشند، احتمال ضرر و کاهش ارزش هم دارند.

سازوکار واحدهای عادی و ممتاز صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی چگونه است؟

مکانیسم دو نوع واحد عادی و ممتاز در صندوق های سرمایه گذاری اهرمی به این شرح است که؛ اگر بازدهی صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ کلی صندوق کمتر از نرخ کف برای واحدهای عادی باشد، این مبلغ از محل واحدهای ممتاز جبران می‌شود. در حالت برعکس، اگر بازدهی صندوق بیشتر از سقف تعیین شده برای واحدهای عادی باشد، این سودِ مازاد به واحدهای ممتاز منتقل می‌گردد. ضمنا باید توجه داشت که کف و سقف نرخ بازدهی در امیدنامه صندوق اهرمی ذکر می شود. در نتیجه اگر بازدهی صندوق سرمایه گذاری اهرمی به بالای نرخ سقف برسد، سهامدارانِ واحدهای ممتاز از سود مضاعفی برخوردار خواهند شد؛ اما اگر صندوق وارد ضرر شود، سهامداران واحدهای ممتاز متحمل ضرر خواهند شد اما سهامداران واحدهای عادی، همان کف نرخ بازدهی را دریافت خواهند کرد.

نکته مهمی که در حساب سود و زیان صندوق های سرمایه گذاری اهرمی وجود دارد این است که سود و ضرر این صندوق ها به صورت روزانه محاسبه و اعمال می‌شود.

کسی که واحد ممتاز صندوق اهرمی را خریداری می کند، می تواند از منابع مالی جمع آوری شده از محل واحدهای عادی به عنوان اهرم استفاده کند و زمانی که تغییراتی در ارزش واحدهای صندوق ایجاد شد، تاثیر مضاعفی بر واحدهای ممتاز خواهد گذاشت.

برای مثال فرض کنید سقف بازدهی واحدهای عادی 1 درصد است. اگر بازدهی صندوق در یک روز 1.5 درصد باشد، سرمایه گذار واحد عادی فقط همان 1 درصد را دریافت می کند و 0.5 درصد باقیمانده از طریق صدور واحد جدید، به سرمایه گذاران واحد ممتاز اختصاص داده خواهد شد.

شرایط واحدهای عادی و ممتاز صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی

می‌توان گفت در صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی، واحدهای ممتاز به نوعی پشتیبان واحدهای عادی هستند. بنابراین واحدهای ممتاز قابلیت ابطال ندارند (صدور و ابطالی نیستند) و خرید و فروش آن‌ها صرفا از طریق خرید و فروش در بازار سرمایه (قابل معامله در بورس یا ETF) امکان پذیر است. از طرف دیگر واحدهای عادی این صندوق‌ها، با روش صدور و ابطال معامله می‌شوند. همان‌طور که ملاحظه کردید صندوق های سرمایه گذاری اهرمی، اولین صندوقی است که همزمان از دو روش صدور و ابطال و قابل معامله در بورس بهره می‌برد.

مزایای صندوق‌ های سرمایه گذاری اهرمی چیست؟

در صندوق اهرمی همزمان به نیاز سرمایه گذاران ریسک پذیر و ریسک گریز پاسخ داده می شود.

مهم‌ترین مزیت صندوق های سرمایه گذاری اهرمی وجود همان اهرم می‌باشد. اهرم یعنی؛

افراد ریسک پذیر می‌توانند در زمان رشد یا نزول صندوق، سود یا زیان بیشتری کسب کنند.

از طرف دیگر این موضوع که صندوق‌ های سرمایه گذاری اهرمی برای هر دو نوع افراد ریسک پذیر و ریسک گریز مناسب می‌باشند، با این نوید همراه است که صندوق‌ها، با استقبال خوبی مواجه خواهند شد. با این حال، یکی از اهداف ایجاد چنین صندوق‌هایی، استفاده مدیر صندوق اهرمی، از تسهیلات سیستم‌ بانکی است. با استفاده از این تسهیلات می‌توان نقدینگی بیشتری را وارد بازار سرمایه کرد که در نتیجه آن قیمت سهام سریع تر به تعادل خواهد رسید.

نحوۀ ثبت و شکل‌گیری صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی

این صندوق­ها با پذیره نویسی در واحدهای ممتاز به ارزش حداقل 500 میلیارد تومان، مجوز فعالیت دریافت می‌کنند. بعد از دریافت این مجوز امکان صدور واحدهای عادی فراهم می‌شود. صدور واحدهای عادی تا حداکثر دو برابر ارزش واحدهای ممتاز امکان پذیر می‌باشد.

ارکان صندوق­ های سرمایه گذاری اهرمی

صندوق‌ سرمایه گذاری اهرمی شامل 4 رکن اصلی می‌شود، ارکانی که عبارت‌اند از:

مدیر صندوق، مدیر ثبت، متولی و حسابرس.

صدور واحدهای ممتاز، مطابق قوانین در طول دوره فعالیت صندوق، به نام مدیر صندوق انجام می‌شود. نکته بعدی در خصوص تشکیل این صندوق‌ها این است که، با توجه به اینکه صندوق ‌های سرمایه گذاری اهرمی از نوع صندوق های سهامی می‌باشند؛ افراد حقوقی که دارای مجوز سبدگردانی معتبر هستند، می‌توانند سمت مدیریت صندوق را به عهده گرفته و نسبت به تاسیس آن اقدام کنند.

عدم صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ وجود رکن ضامن نقدشوندگی و رکن بازارگردان در صندوق های اهرمی یکی از معایب این صندوق به شمار می آید. این امر ممکن است باعث شود نقدشوندگی واحدها در شرایط خاص بازار دچار خدشه شود و سرمایه گذار نتواند واحد خود را با قیمت منصفانه به فروش برساند. این مسئله در صندوق های دولتی (دارا یکم و پالایشی یکم) نیز وجود داشت که باعث ایجاد شکاف قیمتی بین NAV صندوق و قیمت بازاری آن شده است. بنابراین بهتر است برای رفع این معضل راه چاره ای اندیشیده شود.

جمع بندی

صندوق سرمایه گذاری صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ یک نوع جدید از صندوق های بازار سرمایه است که قرار است خدمات خود را همزمان به سرمایه گذاران ریسک پذیر و ریسک گریز ارائه کند. در این مطلب به معرفی جامع و کامل صندوق های سرمایه گذاری اهرمی پرداختیم و با به میدان آمدن صندوق های اهرمی می‌توان امید داشت که این اتفاق قدم مثبتی به سمت بهبود یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بازار سرمایه کشورمان باشد و با ایجاد نقدینگی لازم، وضعیت بازار را بهبود بخشد.

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.

صندوق اهرمی چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس نوع دارایی و نحوه معاملات، به انواع مختلف با ریسک و بازدهی متفاوت تقسیم‌بندی می‌شوند. سهامداران بر اساس استراتژی مالی خود و پیش‌بینی آینده بازار، صندوق مناسب را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند اما سوال اینجا است که صندوقی وجود دارد که هم مناسب افراد ریسک‌گریز بازار سرمایه باشد و هم مناسب افراد ریسک‌پذیر؟ جواب مثبت است. صندوق اهرمی می‌تواند طیف وسیعی از سهامداران را راضی کند. این نوع صندوق‌ها هم ویژگی‌های صندوق سهامی را دارند و هم صندوق درآمد ثابت. در این مقاله به معرفی صندوق اهرمی می‌پردازیم.

این ویدئو را حتما ببینید!

منظور از صندوق اهرمی چیست؟

به صورت کلی، اهرم وسیله‌ای است که نیرو را افزایش می‌دهد. احتمالا شما هم در دوران دبیرستان و مطالعه مباحث فیزیکی با کارکرد اهرم آشنا شده‌اید. حال باید پرسید که نقش اهرم در سرمایه‌گذاری چیست؟

با استفاده از اهرم، سرمایه‌گذار می‌تواند با مبلغی بیشتر از دارایی خود معامله کند. این ویژگی در دوره‌های صعود و نزول بازار، می‌تواند منجر به چند برابر شدن بازدهی یا ضرر مضاعف شود.

در صندوق‌های اهرمی از دو ساز و کار صدور و ابطال و ETF برای خرید و فروش استفاده می‌شود.

در این نوع صندوق‌ها واحدهای مبتنی بر صدور و ابطال بدون ریسک و واحدهای ETF دارای ریسک سرمایه‌گذاری است. به عبارت دیگر، کارکرد واحدهای صدور و ابطالی بر اساس کارکرد صندوق‌های درآمد ثابت است و واحدهای ETF بر اساس کارکرد صندوق های سهامی.

ماهیت کلی صندوق اهرمی و دارایی آن مانند صندوق سهامی است. بیشترین درصد پورتفوی صندوق‌های اهرمی را سهام شرکت‌های بورسی و حق تقدم تشکیل می‌دهد.

این صندوق‌ها دارای اهرم هستند و با خرید هر واحد از آن‌ها، مدیر صندوق می‌تواند اعتباری معادل دریافت و اقدام به خرید بیشتر سهام کند. این مسئله مهمترین تفاوت صندوق‌های اهرمی با سایر صندوق‌های بازار سرمایه است. صندوق‌های سهامی تنها با منابع و دارایی‌های خود اقدام به خرید سهام می‌کنند و به اندازه بازدهی صندوق، به سرمایه‌گذاران بازدهی می‌دهند اما صندوق‌های اهرمی امکان تامین اعتبار از سیستم بانکی را نیز دارند؛ بنابراین می‌توانند با رقمی بالاتر از دارایی‌های خود اقدام به خرید سهام کنند و بازدهی بیشتری به سرمایه‌گذاران بپردازند. البته که اگر دچار زیان شوند، ضرر سرمایه‌گذاران نیز مضاعف می‌شود.

واحدهای سرمایه گذاری صندوق‌های اهرمی

همان طور که توضیح داده شد، واحدهای صندوق اهرمی به دو نوع صدور و ابطال( بدون ریسک) و ETF (دارای ریسک) خرید و فروش می‌شود. واحدهای ETF در بازار فرابورس خرید و فروش می‌شوند و با دسترسی به سامانه معاملاتی کارگزاری‌ها، می‌توان برای خرید و صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ فروش آن‌ها اقدام کرد.

پس از ثبت صندوق در سازمان بورس و اوراق بهادار، امکان صدور دو برابری واحدهای بدون ریسک نسبت به واحدهای دارای ریسک وجود دارد.

واحدهای بدون ریسک صندوق اهرمی را واحد عادی و واحدهای دارای ریسک را واحدهای ممتاز می‌نامند. در این صندوق‌ها واحدهای ممتاز به نوعی پشتیبان واحدهای عادی هستند.

واحدهای عادی صندوق اهرمی مناسب کسانی است که می‌خواهند سرمایه‌گذاری بدون ریسکی را تجربه کنند. در این نوع صندوق‌ها کف و سقفی را به عنوان سود پرداختی به واحدهای عادی تعریف می‌کنند.

واحدهای ممتاز در صندوق‌های اهرمی نیز دو نوع هستند:

• واحدهای ممتاز عام: واحدهای ممتاز عام برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر طراحی شده است و قابلیت خرید و فروش در بازار سرمایه را دارد. دارندگان این واحدها حق رای در مدیریت صندوق را ندارند.
• واحدهای ممتاز خاص: این واحدها مخصوص موسسان صندوق است. کسانی که در مجمع صندوق حق رای دارند. انتقال واحدهای ممتاز خاص، ضوابط ویژه‌ای دارد.

واحدهای ممتاز در صندوق‌های اهرمی سقف و کفی برای بازدهی و دریافت سود و یا ضرر ندارند.

بازدهی صندوق‌های اهرمی

اما بازدهی صندوق‌های اهرمی به چه صورت است؟ اگر سهامدار دارای واحدهای عادی در صندوق اهرمی باشد کف و سقفی را به عنوان سود برای او در نظر می‌گیرند. مثلا کف بازدهی صندوق ۲۰ درصد و سقف آن ۲۵ درصد است.

تحت هر شرایطی، سهامدار دارای واحد عادی سود ۲۰ درصدی را از صندوق دریافت می‌کند. مثلا اگر بازدهی صندوق ۱۷ درصد هم باشد، به دارندگان واحدهای عادی سود ۲۰ درصدی را پرداخت می‌کنند. اختلاف میزان سود پرداختی و سود حاصل شده از فعالیت صندوق برای واحدهای عادی را، دارندگان واحدهای ممتاز می‌پردازند.

در مقابل اما برای واحدهای ممتاز سقف و کفی در نظر گرفته نشده است. به همین خاطر اگر سود به دست آمده صندوق ۴۰ درصد هم باشد، به همین میزان سود به دارندگان واحدهای ممتاز پرداخت می‌شود.

خالص ارزش دارایی‌ها یا nav صندوق‌های اهرمی روزانه و برای سهامداران عادی و ممتاز به صورت مجزا محاسبه صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ می‌شود.

بازدهی صندوق‌های اهرمی برای واحدهای عادی و ممتاز

به طور کلی می‌توان ۳ سناریو را برای بازدهی صندوق‌های اهرمی در نظر گرفت:

1. اگر میزان کف بازدهی یک صندوق اهرمی ۲۵ درصد و میزان سقف آن ۳۰ درصد باشد و این صندوق سود ۳۳ درصدی را به دست بیاورد؛ به واحدهای عادی نهایتا ۳۰ درصد سود تعلق می‌گیرد اما همان طور که توضیح داده شد واحدهای ممتاز کف و سقفی در دریافت سود ندارند.
2. در سناریو دوم، صندوقی با همان شرایط، سودی ۱۷ درصدی را کسب می‌کند. در این شرایط باز هم به واحدهای عادی کف سود اعلام شده یعنی ۲۵ درصد تعلق می‌گیرد. مابه‌التفاوت این رقم را دارندگان واحدهای ممتاز جبران می‌کنند.
3. در حالت سوم، سود به دست آمده رقمی مابین کف و سقف پیش‌بینی شده است. در این شرایط میزان سود واحدهای عادی و ممتاز یکسان است.

مزایای صندوق‌های اهرمی نسبت به سایر صندوق‌ها

اما سرمایه‌گذاری در صندوق اهرمی چه مزیتی نسبت به باقی صندوق‌ها دارد؟ در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنیم:

• پوشش سهامداران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر: شاید مهمترین مزیت صندوق اهرمی، پوشش همزمان سهامداران ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر باشد. در حقیقت این نوع صندوق می‌تواند به هم افزایی جذب سرمایه در بازار بورس کمک کند.
• افزایش بازدهی: همان طور که از نام این صندوق پیدا است، امکان افزایش چند برابری بازدهی در این نوع صندوق‌ها برای واحدهای ممتاز وجود دارد. از طرف دیگر دارندگان واحدهای عادی نیز همواره سود ثابتی را از فعالیت‌های صندوق دریافت می‌کنند.

کارکرد صندوق‌های اهرمی

ارکان صندوق‌های اهرمی مانند دیگر صندوق‌های بازار سرمایه است. البته این صندوق دو فرق عمده با دیگر صندوق‌ها دارد. در صندوق اهرمی ضامن نقدشوندگی و بازارگردان در چارت سازمانی تعبیه نشده است و عرضه و تقاضا وضعیت صندوق را مشخص می‌کند. به همین خاطر ممکن است در شرایط نزولی بازار، نقدشوندگی واحدهای صندوق با اما و اگر همراه باشد.

سخن آخر

سرمایه‌گذاری اهرمی یعنی اعتباری در اختیار فرد قرار گیرد که به وسیله آن بتواند با مبلغی بیشتر از دارایی خود، سرمایه‌گذاری کند. اگر وضعیت بازار مثبت و تصمیمات سرمایه‌گذاری این فرد هوشمندانه باشد، سود سرمایه‌گذاری چند برابر و در شرایط منفی، زیان سرمایه‌گذاری بیشتر خواهد شد. بسیاری از سرمایه‌گذاران حاضرند این ریسک را تحمل کنند تا به سود بیشتر برسند. صندوق‌های اهرمی ایجاد شدند تا نیاز این گونه افراد را نیز پوشش دهند. با سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، فرد هم از عنصر اهرم در سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند و هم از مزایای مدیریت حرفه‌ای و کادر متخصص صندوق‌ها بهره‌مند می‌شود.

صندوق های اهرمی می‌توانند جوابگوی نیاز بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار بورس صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ باشند. در این نوع صندوق‌ها به دلیل وجود واحدهای دارای ریسک و بدون ریسک، هر سهامداری با هر استراتژی مالی امکان فعالیت دارد. برای واحدهای معمولی کف و سقف سود مشخص می‌شود و ساز و کاری شبیه صندوق درآمد ثابت دارند. برای واحدهای ممتاز، کف و سقف در نظر گرفته نمی‌شود و از این رو، ریسک و سود احتمالی آن‌ها بیشتر است. برای آشنایی با خدمات مدیریت دارایی آگاه به وب سایت آگاه اینوست مراجعه کنید.

صندوق اهرمی چیست؟

احسان والیان

• اشتراک‌گذاری

صندوق اهرمی با دو نوع واحد سرمایه گذاری عادی و ممتاز این امکان صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند بیش از توان مالی‌شان سرمایه گذاری کنند. واحدهای این صندوق به واحدهای عادی یا بدون ریسک و واحدهای ممتاز یا قابل معامله و پرریسک تقسیم می‌شوند

تصوری که بعد از شنیدن کلمه «اهرم» در ذهن‌مان نقش می‌بندد تصویری از فشار یک جسم سخت مانند یک تکه چوب یا فلز است که برای به حرکت درآوردن چیزی که تکان دادنش از محدوده زور بازوی انسان خارج است، استفاده می‌شود. بنابراین در شرایطی که دیگر از تمام قوا استفاده کردیم و جوابی نگرفتیم، سراغ اهرم می‌رویم. در موارد دیگر هم وقتی سراغ اهرم می‌رویم که بخواهیم کاری را با نیروی اضافی و راحت‌تر انجام دهیم. در واقع اهرم برای این به کار گرفته می‌شود که زور ما را برای انجام کاری چند برابر کند. در جهان سرمایه گذاری هم ابزاری به نام صندوق اهرمی وجود دارد که کاربردی کمک کننده و ترغیب کننده در بازارهای مالی دارد و همین کار را انجام می‌دهد. یعنی به شما قدرتی چند برابر برای معامله کردن و پول بیشتری برای سرمایه‌گذاری در سهام در اختیارتان می‌گذارد. برای شناخت صندوق اهرمی و عملکرد آن نیاز به توضیحات و شناخت بیش‌تر داریم.

صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟

بیایید نگاهی دوباره به «اهرم» که در بالا اشاره کردیم، بیندازیم و آن را از جنس مالی‌اش در نظر بگیریم. در دنیای سرمایه گذاری هم راهی به نام «اهرم مالی» وجود دارد که می‌تواند موجب بازدهی بیش‌تری در مقایسه با میزان مورد انتظار ما شود. صندوق اهرمی از نظر کارآیی تقریبا مشابه همین کار را انجام می‌دهد. در میان انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در ایران می‌توان به صندوق اهرمی اشاره کرد که نمونه بارزی از بهره‌مندی از این شیوه سرمایه گذاری است. می‌دانیم که صندوق‌های سرمایه گذاری یک سبد متشکل از دارایی‌ها دارند که هر کدام‌شان بسته به فعالیت و زمینه سرمایه گذاری که دارند، نوع دارایی‌شان متفاوت است. به عنوان مثال صندوق سرمایه گذاری درآمدثابت، سبدی متشکل از اوراق قرضه و سپرده‌های بانکی دارد. هر کدام از صندوق‌ها به صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ ازای دارایی که دارند به سرمایه گذاران خود واحدهای سرمایه گذاری ارائه می‌دهند. یعنی اگر کسی بخواهد در یک صندوق سرمایه گذاری اقدام به سرمایه گذاری کند، باید واحد سرمایه گذاری آن صندوق را بخرد. در مورد ساختار و عملکرد صندوق سرمایه گذاری اهرمی باید گفت که این نوع صندوق از دو نوع واحد سرمایه گذاری برخوردار است.

شناخت ساختار صندوق اهرمی

صندوق اهرمی با دو نوع واحد سرمایه گذاری عادی و ممتاز این امکان را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند بیش از توان مالی‌شان سرمایه گذاری کنند. واحدهای این صندوق به واحدهای عادی یا بدون ریسک و واحدهای ممتاز یا قابل معامله و پرریسک تقسیم می‌شوند. حالا که حرف از پرریسک بودن واحدهای ممتاز صندوق اهرمی شد، توجه کنید که صندوق اهرمی از دسته صندوق‌های سهامی به حساب می‌آید. این امکان که در صندوق اهرمی بتوانیم سود مضاعف به دست آوریم هم به همین خاطر است. البته گفتنی است که در زمان افت بازار هم به همان اندازه که انتظار سوددهی از واحدهای این صندوق داریم، باید منتظر کاهش ارزش باشیم.

واحدهای سرمایه گذاری در صندوق اهرمی

دو نوع واحد سرمایه گذاری در صندوق اهرمی وجود دارد که یک نوع صندوق صدور و ابطالی و بدون ریسک است. نوع بعدی پرریسک است و این امکان را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند بازدهی مضاعفی از سرمایه گذاری خود به دست آورند. واحدهایی که بدون ریسک است و بازدهی مشخصی دارند را می‌توان به صورت صدور و ابطالی در اختیار داشت. واحدهای پرریسک که قابل معامله هستند نیز در تابلوی فرابورس معامله می‌شوند.

بازدهی در صندوق‌های اهرمی

برای این‌که متوجه بازدهی صندوق‌های اهرمی شویم می‌توان یک صندوق اهرمی فرضی را با کف بازدهی 20% و سقف بازدهی 25% در نظر گرفت. در صورتی که این صندوق اهرمی فرضی ما در طول یک سال 30% بازدهی ارائه کرده باشد 25% سود به واحدهای بدون ریسک تعلق می‌گیرد و باقی آن که می‌شود 5% درصد به واحدهای سرمایه گذاری پرریسک یا به عبارتی ممتاز داده می‌شود. دلیل صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ این درصد بندی این است که واحدهای پرریسک سود مازاد دریافت می‌کنند. البته جدا از مثالی که ارائه دادیم باید به این نکته مهم هم اشاره کنیم که در امیدنامه صندوق اهرمی کف و سقف بازدهی صندوق مشخص شده است. با توضیحاتی که ارائه شد می‌توان گفت که واحدهای ممتاز به صورت مستقیم تحت تاثیر عملکرد واحدهای عادی هستند که بدون ریسک هستند.

نحوه انجام معاملات در صندوق های اهرمی

فضاهای تریدر مانند درسا تریدر برای جستجو و خرید واحدهای پرریسک صندوق‌های اهرمی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای انجام معاملات و صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری استفاده کرد. البته برای انجام واحدهای ممتاز صندوق اهرمی نیاز به دریافت کد بورسی دارید که از طریق سامانه سجام می‌توانید اقدام به دریافت این کد کنید. خوشبختانه فضای سرمایه گذاری آنلاین این امکان را فراهم کرده تا به راحتی بتوانیم در کارگزاری موردنظر یا صندوق‌های سرمایه گذاری ثبت نام و شروع به معاملات آنلاین کنیم.

مزایای صندوق های اهرمی

بی شک صندوق اهرمی با تمام مشخصات و ویژگی‌هایش از مزایای ویژه‌ای هم برخوردار است. مزایای صندوق‌های اهرمی شامل موارد زیر می‌شود؛

صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟

صندوق سرمایه گذاری اهرمی با مکانیزم خاص خود امکان سرمایه‌گذاری افراد با سطوح مختلف ریسک را فراهم می‌کند.

به گزارش بازار، صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به ترکیب دارایی و نوع سرمایه‌گذاری، انواع و اقسام مختلفی دارند که صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی یک نوع از این صندوق‌ها است که در آن از مکانیزم اهرم استفاده شده است. این صندوق با توجه به داشتن دو ساز و کار، هم می‌تواند مناسب افراد ریسک‌گریز و هم مناسب افراد ریسک‌پذیر باشد. در ادامه با انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سازوکار صندوق اهرمی آشنا می‌شویم.

صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟

صندوق، واحد یا نهادی است که نقدینگی‌های سرمایه‌گذاران را جمع‌اوری می‌کند و با توجه به تصمیم مدیریت صندوق، این دارایی‌ها را در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌کند و از این طریق برای سرمایه‌گذاران خود سودآوری می‌کند. در واقع صندوق‌ها متشکل از یک تیم‌حرفه‌ای هستند که در قبال دریافت کارمزد، با استفاده از دانش تحلیلی خود و سرمایه‌ دیگران تلاش می‌کنند که با حداقل ریسک، بیشترین بازدهی را ایجاد کنند.

انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند، که شامل صندوق شاخصی، سهامی، اهرمی، مختلط، درآمد ثابت و مبتنی بر سکه طلا هستند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی همانطور که از نام آن مشخص است، صندوقی است که پرتفوی آن بر اساس یکی از شاخص‌های بازار (شاخص‌کل و شاخص کل هم‌وزن، شاخص قیمت و. ) مشخص می‌شود و روند نمودار صندوق هم‌گام با تغییرات نمودار شاخص خواهد بود.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت نیز جزء صندوق‌هایی با ریسک پایین هستند و معمولا کمی بیشتر از سود سپرده‌های بانکی را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. یک صندوق درآمد ثابت، به‌صورت دوره‌ای به سرمایه‌گذاران خود پرداخت سود دارد.

صندوق سرمایه‌گذاری سهامی، اکثر سبد دارایی آن را سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تشکیل می‌دهد. این صندوق‌ها اغلب تقسیم سود دوره‌ای ندارند و میزان سرمایه سرمایه‌گذاران با تغییرات قیمت واحد این صندوق افزایش یا کاهش می‌یابد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی را هم می‌توان صندوقی بدون ریسک و هم صندوقی پرریسک معرفی کرد. در ادامه به معرفی این صندوق و نحوه عملکرد آن پرداخته خواهد شد.

صندوق سرمایه‌گذاری اهرمی چگونه صندوقی است؟

همانطور که در بالا گفته شد، صندوق اهرمی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذاران می‌توانند برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. وجود اهرم در این صندوق امکان کسب سود مضاعف را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

اما نحوه سرمایه‌گذاری و سوددهی این صندوق به‌چه صورتی است؟

این صندوق در سهام و حق‌تقدم سهام سرمایه‌گذاری می‌کند. در یک صندوق اهرمی، به‌صورت همزمان می‌تواند برای افراد ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز مناسب باشد. واحدهای این صندوق به دو صورت قابل معامله (etf) و صدور و ابطالی قابل خریداری هستند که واحدهای صدور و ابطالی این صندوق‌ها، واحدهای بدون‌ریسک و واحدهای قابل معامله نیز واحد پرریسک نامیده می‌شوند. واحدهای صدور و ابطالی به دلیل تعیین کف و سقف سود دهی واحدهای بدون ریسک و واحدهای قابل معامله را نیز به‌دلیل وجود اهرم امکان چند برابر شدن بازدهی (سود یا ضرر) واحدهای پرریسک می‌نامند. برای آشنایی بیشتر با عملکرد این صندوق نیاز است تا سازوکار آن مورد بررسی قرار بگیرد.

سرمایه‌گذاری در صندوق اهرمی

صندوق اهرمی یک بازه تضمینی را برای واحدهای بدون ریسک در نظر می‌گیرد. به‌عنوان مثال صندوق اهرمی x حداقل بازدهی واحدهای بدون ریسک را ۲۰٪ درصد و حداکثر صندوق‌ سرمایه‌گذاری اهرمی چیست؟ بازدهی را نیز ۲۵٪ درصد در نظر می‌گیرد. اگر شخصی در این صندوق سرمایه‌گذاری کند و در این زمان بازار با ریزش مواجه شود و بازدهی صندوق منفی باشد، صندوق موظف است که حداقل سود تضمین شده (۲۰٪) را به سرمایه‌گذار پرداخت کند. در این حالت جبران بازدهی سرمایه‌گذاری واحدهای بدون ریسک، ‌ از محل واحدهای پرریسک انجام می‌شود و سرمایه‌گذاران واحدهای پرریسک به صورت مضاعفی دچار زیان می‌شوند.

همچنین اگر صندوق در مدت زمان تعیین شده برای پرداخت سود، بازدهی مابین حداقل و حداکثر بازدهی تضمین شده، به‌عنوان مثال ۲۲٪ بازدهی داشته باشد، همین بازدهی کسب شده برای سرمایه‌گذاران واحدهای بدون ریسک و پرریسک لحاظ می‌شود.

چنانچه روند بازار در سیر صعودی قرار داشته باشد، و صندوق بیش از ۲۵٪ درصد (حداکثر بازدهی تضمین شده) بازدهی داشته باشد، همان ۲۵٪ درصد برای سرمایه‌گذاران واحدهای بدون ریسک در نظر گرفته می‌شود. و مازاد بازدهی نصیب سرمایه‌گذاران واحدهای پرریسک خواهد شد.

در صورتی که علاقه‌مند هستید اطلاعات بیشتری درباره بورس کسب کنید، می‌توانید با مراجعه به سامانه آموزش کارگزاری مفید به آدرس learning.emofid.com، از بیش از ۱۰۰۰ مطلب و ویدیوهای بورسی رایگان بهره‌مند شوید.