سطوح فیبوناچی

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سری فیبوناچی دنباله ای از اعداد است که هر عدد از مجموع دو عدد قبلی خود بدست می آید این دنباله بصورت زیر است.

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, …

شاید در نگاه اول این سری چیز خاصی نداشته باشد! اما آنچه دنباله فیبوناچی را مشهور کرده است نسبت هایی است که اعداد این دنباله با یکدیگر دارند که مهمترین آن، نسبت هر عدد از این دنباله به عدد قبلی خود است و هر چه این عمل را برای جملات جلوتر این سری انجام دهیم این نسبت به یک عدد ثابت همگرا میشود. برای مثال در سری فیبوناچی، اعداد 20، 21 و 22 اُم به ترتیب عبارت است از: 6765، 10946، 17711 حال اگر هر عدد را به عدد قبلی خود تقسیم کنیم به جواب زیر میرسیم و همانطور که مشاهده میکنید تا رقم هفتم اعشار آن یکی است!

17711/10946 = 1.61803398

10946/6765 = 1.61803399

عدد 1.618 را نسبت طلایی یا همان Golden Ratio میگویند و شاید بتوان مهم ترین عدد در دنیا دانست! (عدد طلایی یک عدد گنگ و برابر است با 2/(5√+1)) خدا عاشق عدد 1.618 است! چرا که میتوانید این نسبت را در تمام مخلوقاتش پیدا کنید! از جزء به جزء بدن خودتان بگیرید تا الگوی مارپیچی حلزون، گل آفتابگردان و کهکشان ها، بگذریم! خدا روح مرحوم فیبوناچی را قرین شادی و رحمت کند! و به قول حضرت حافظ:

• خیز تا بر کِلکِ آن نقاش، جان‌افشان کنیم
• کاین همه نقشِ عجب در گردشِ پرگار داشت

کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

نسبت های فیبوناچی کاربرد زیادی در بازارهای مالی دارند و بررسی واکنش معامله گران نسبت به این اعداد در بحث حمایت و مقاومت باعث بهبود موفقیت در معاملات میشود. “هیچ قطعیتی در تحلیل تکنیکال وجود ندارد” استفاده از ابزارهای فیبوناچی در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال و تطابق آنها با یکدیگر صرفا میتواند باعث افزایش کارایی و کاهش تردید در تحلیل شود.

نسبت های مهم فیبوناچی

• 423.8% : از تقسیم هر عدد سری به سطوح فیبوناچی سومین عدد قبل از خود بدست می آید.
• 261.8% : از تقسیم هر عدد سری به دومین عدد قبل از خود بدست می آید.
• 161.8% : از تقسیم هر عدد سری به عدد قبلی خود بدست می آید.
• 78.6% : جذر عدد 61.8 است!
• 61.8% : از تقسیم هر عدد سری به عدد بعدی خود بدست می آید.
• 38.2% : از تقسیم هر عدد سری به دومین عدد بعد از خود بدست می آید.
• 23.6% : از تقسیم هر عدد سری به سومین عدد بعد از خود بدست می آید.

تذکر: نسبت های 50% و 100% و 200% جزء نسبت های فیبوناچی نیستند اما هنگام تحلیل مورد استفاده قرار میگیرند!

ابزارهای مهم فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

در بحث خطوط روند و حمایت و مقاومت، واکنش بازار به قیمت های گذشته این خطوط را بوجود می آورد و انتظار بازار، واکنش دوباره به آنها بود! اما با استفاده از ابزارهای فیبوناچی میتوان یک خط، منحنی و یا زمان خاص برای بازگشت یا ادامه دار بودن یک روند را ترسیم کرد که هیچ اجباری به حمایت و مقاومت بودن آنها نیست و صرفا بحث روانی دارد و استفاده از آنها بایستی به عنوان ابزار کمکی تحلیل تکنیکال و همراه با سایر ابزارها باشد و همپوشانی سطوح فیبوناچی با الگوهای قیمتی، خطوط حمایت و مقاومت، خط سطوح فیبوناچی روند و… باعث افزایش اعتبار آنها خواهد شد و میتوان واکنش جدی تر بازار را انتظار داشت. در ادامه سعی میکنیم توضیح مختصری پیرامون ابزارهای فیبوناچی خدمت شما ارائه کنیم و در مقالات بعدی بصورت مجزا هر کدام از این ابزارها را همراه با مثال های عملی از بورس و سایر بازارهای مالی مورد بررسی قرار دهیم.

• ریتریسمنت (Fibonacci Retracement)
• اکستنشن (Fibonacci Extension)
• پروجکشن (Fibonacci Projection)
• اکسپنشن (Fibonacci Expansion)
• کمان ها (Fibonacci arcs)
• بادبزن (Fibonacci Fan)
• فیبوناچی زمانی

فیبوناچی ریتریسمنت (اصلاحی – داخلی)

قیمت ها در بازارهای مالی عموما بصورت ناگهانی با افزایش و یا کاهش مواجه نمیشوند و همواره روندها تمایل به اصلاح قیمت دارند برای مثال در یک روند صعودی قیمت سهام از 1000 تا 2000 افزایش پیدا میکند سپس تا 1700 کاهش و دوباره روند صعودی از سر گرفته میشود این اصلاح قیمت در روندهای نزولی نیز با افزایش قیمت ها رخ میدهد. اینکه این اصلاح قیمت تا چه سطحی رخ میدهد توسط سطوح فیبوناچی اصلاحی (بازگشتی) قابل شناسایی است بدین صورت که با شناسایی یک روند، نقاط سقف و کف قیمت آن را به یکدیگر وصل میکنیم که به عنوان سطوح 100% و 0% درنظر گرفته میشود سپس سطوح 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 78.6% بین دو سطح 0% و 100% به عنوان خطوط اصلاحی احتمالی ترسیم میشود.

فیبوناچی اکستنشن (اصلاحی – خارجی)

در فیبوناچی بازگشتی – داخلی سطوح اصلاح همگی کمتر از 100% بودند یعنی در یک روند صعودی اصلاح قیمت کمتر از کف قیمتی نمیشد حال اگر اصلاح، اعدادی بالاتر از 100% را تجربه کند به آن فیبوناچی اکستنشن یا همان بازگشتی – خارجی میگویند و سطوح بازگشتی احتمالی به ترتیب 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% هستند.

فیبوناچی پروجکشن

پروجکشن به معنای تصویر کردن است و از این ابزار برای تعیین اهداف قیمتی در آینده استفاده میشود فرض کنید در یک روند صعودی قیمت از نقطه A تا B افزایش داشته سپس با کاهش قیمت تا نقطه C فاز اصلاحی خود را پشت سر گذاشته و دوباره روند صعودی خود را شروع کرده باشد حال میتوان اهداف قیمتی جدید را با استفاده از فیبوناچی پروجکشن شناسایی کرد بدین صورت که سه نقطه کف قیمت، سقف قیمت و پایان اصلاح را به یکدیگر وصل میکنیم تا سطوح 100%، 127.2%، 161.8% و 200% به عنوان اهداف احتمالی قیمتی در آینده ترسیم شوند.

فیبوناچی اکسپنشن

فیبوناچی انبساطی و پروجکشن تا حدودی شبیه به هم هستند و برای یافتن اهداف قیمتی بیشتر از 100% مورد استفاده قرار میگیرند تنها تفاوت در تعداد نقاط آنهاست بدین صورت که در فیبوناچی انبساطی تنها از 2 نقطه سقف و کف قیمتی استفاده میشود سپس ترازهای قیمتی 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% به عنوان اهداف احتمالی قیمت ترسیم میشوند. پس از شکست خطوط حمایت و مقاومت، تشکیل الگوهای قیمتی و … استفاده از این ابزار میتواند راهگشای معاملات جهت توقف ضرر یا شناسایی سود باشد.

فیبوناچی کمان ها

با استفاده از این ابزار میتوان کمان هایی را به عنوان سطوح حمایت و مقاومت بالقوه ترسیم کرد بدین صورت که ابتدا دو نقطه کف و سقف قیمت در یک روند را به یکدیگر وصل کنید این خط پایه به عنوان شعاع قوس اول، کمان 100% خواهد بود سپس کمان های 61.8%، 50% و 38.2% ترسیم و به عنوان سطوح اصلاحی روند درنظر گرفته میشوند.

آموزش تحلیل تکنیکال – سطوح فیبوناچی

فیبوناچی از نام ریاضی دان مشهور ایتالیایی لئوناردو سطوح فیبوناچی فیبوناچی گرفته شده است، این شخص در شهر پیزا ایتالیا چشم به جهان گشود و مطابق نوشته های تاریخی در اواخر سده دوازده و اوایل سده سیزده میلادی زندگی می کرده است.

پیدایش اعداد فیبوناچی

فیبوناچی کتابی با نام لایبرآباچی نوشت و در آن موضوع رشد تصاعدی جمعیت خرگوش ها و به دنبال آن سری اعداد افزایشی یا همان “دنباله فیبوناچی” را به جامعه ریاضی دانان و پژوهشگران اروپایی معرفی کرد.

دنباله فیبوناچی سری اعدادی است که با عدد یک آغاز گردیده و در آن عدد یک با یک جمع شده و سپس حاصل جمع به عدد قبلی افزوده می شود. بدین ترتیب می توان سری اعدادی را به صورت زیر بدست آورد:

همانطور که محاسبات بالا نشان می دهد مجموع آخرین عدد به حاصل جمع قبلی افزوده شده و ادامه این عملیات “دنباله فیبوناچی” را به وجود آورد که به صورت زیر نمایش داده می شود:

بنابراین این دنباله فیبوناچی یک سلسله اعدادی است که هر عدد متوالی جمع دو عدد قبلی است.

روابط اعداد

این دنباله روابط گسترده و ویژگی های شگفت انگیزی را در خود جای داده است یکی از این ویژگی ها و روابط جالب نسبت هر عدد به عدد بعدی در دنباله فیبوناچی است به طوری که در آن صرفنظر از چهار عدد نخست، این نسبت تقریباً برابر با 0.618 است. از تقسیم هر عدد به عدد قبلی نسبت 1.618 بدست می آید. در واقع هر عدد نسبت به عدد پیشین خود تقریباً 1.618 برابر شده است.

نسبت 0.618 با نام نسبت فیبوناچی مشهور است که به صورت رابطه زیر نیز در برخی منابع به آن اشاره شده است:

نسبت عدد پیشین به بعدی	نسبت عدد بعدی به پیشین	دنباله فیبوناچی
1
0.5000	2.0000	2
0.6667	1.5000	3
0.6000	1.6667	5

شاید مهمترین مطالعه ای که الیوت در مورد الگوهای بازار انجام داده کشف حرکت بازار توسط نسبت های ریاضی شناخته شده ای همچن نسبت های فیبوناچی و نسبت طلایی است. در الگوی کامل بازار، الیوت از از نسبت های فیبوناچی در مدل خود استفاده نموده است.

مارپیچ طلایی به عنوان نماینده ای از نسبت های فیبوناچی در طبیعت است به طوری که در بسیاری از اجسام طبیعی ظاهر شده است.در صدف حلزونی تا گردبادها و کهکشان ها نسبت های فیبوناچی حضور دارند. در بدن اسنان شاخه های مجاری تنفسی الگوی نسبت های فیبوناچی را در خود جای داده اند همچنین ساختار دو طرفه مولکول دی.ان.ای بدن اسنان دقیقا ساختار هندسی دنباله فیبوناچی را دارد. در واقع نسبت فیبوناچی از مقیاس مولکولی تا کیهانی در دنیا وجود دارد.

بسیاری از موج های انگیزشی در مدل الیوت بر اساس نسبت های فیبوناچی 127، 162 و 262 درصد بسط و گسترش پیدا می کند.

بازگشت های درصدی

در تحلیل تکنیکی از سطوح فیبوناچی در بازگشت های درصدی 23 ، 38 و 62 و گسترش الگو در درصدهای 127 ، 168 ، 262 و 423 استفاده می شود. این سطوح بر حسب این که در چه روندی قرار داریم یا از چه سطحی بازار تغییر مسیر می دهد معنی دار می شوند.

ویژگی آشکار روندهای افزایشی ایجاد سقف ها و کف های بالاتر است که همراه با موج های اصلاحی است. در هر موجی بازار تمایل دارد میزانی را بر حسب سطوح مهم فیبوناچی بالا یا پایین برود.بر اساس سطوح بازگشتی می توان در مورد ادامه دار بودن روند بعدی و میزان آن قضاوت کرد و همین طور میزان قابل قبول هر تصحیح را اندازه گیری کرد.

نکاتی در مورد سطوح فیبوناچی

1. اندازه گیری برگشت درصدی هنگامی انجام می شود که بر اساس تحلیل، شرایطی برای بازگشت قیمت ها فراهم شده است. این کار زمانی بیشتر سودمند است که بازار در حالت تصحیح گذرا قرار دارد.
2. سطح 23 درصد فیبوناچی یا یک چهارم روند یکی از کلیدی ترین اعداد به شما می رود. در اغلب موارد در روندهای میان مدت و بلندمدت بازگشت تثبیت در زیر سطح 23 درصد نشانه قوی از پایان روند است. این بدان معنی است که قرار گرفتن بازار در زیر این سطح می تواند به کاهشی تا سطح 50 درصد فیبوناچی یا بیشتر منجر شود با این حال گاهی این سطح شکسته می شود اما قیمت ها در زیر این سطح تثبیت نمی شود.
3. اگر روند کوتاه مدتی برابر یا بالاتر 23 درصد فیبوناچی بازگشت کند، نشانه ای از قدرت روند در کوتاه مدت است و در اغلب موارد روند کوتاه مدت به همان میزان یا بیشتر حرکت روندی را امتداد می دهد.
4. در بازارهای قوی طی یک روند میان مدت و بلندمدت اغلب قیمت ها بین 23 تا 33 درصد بازگشت می کنند و نزول تا 50 درصد حالتی غیر عادی به حساب می آید. در روندهای کوتاه مدت معمولاً حرکت اصلاحی تا بیش از 62 درصد ( دو سوم روند ) پیش می رود.
5. گاهس سطوح فیبوناچی با سطوح مقاوم قوی همسان می شوند که برخی تحلیل گران آن را به عنوان تایید اهمیت سطح در نظر می گیرند (هم پوشانی سطوح)
6. به صورت ساده یک روند قوی معمولاً به میزان 161 تا 261 درصد روند اولیه گسترش پیدا می کند با این حال نخستین سطح گسترش موجی در رقم 127 درصد در نظر گرفته می شود.گاهی در اصلاح های کوتاه مدت مج بعدی دست کم به میزان 200 درصد نخستین موج پیش می رود.

با تشکر – خلیل رحمانی

کلمات مرتبط: فیبوناچی، فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، فیبوناچی در طبیعت، فیبوناچی فارکس، فیبوناچی زمانی، فیبوناچی در معماری، فیبوناچی C++، فیبوناچی اکستنشن، فیبوناچی تایم زون، فیبوناچی تحلیل تکنیکال، فیبوناچی، اعداد فیبناچی، دنباله فیبناچی، فیبو گروپ، فیبوناتچی، فیبو، فیبوگروپ فارسی، فیبوناچی در تحلیل تکنیکال،

سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سطوح بازگشتی فیبوناچی (Fibonacci Retracement levels) خط‌های افقی هستند که نشان‌دهندهٔ مناطقِ احتمالی حمایت و مقاومت می‌باشند. ​

این سطوح براساس اعداد فیبوناچی ایجاد شده‌اند. هر سطر با یک درصد، مشخص شده است. این درصد نیز از میزان بازگشت قیمتی نسبت به‌حرکت اصلی قبلی حاصل می‌شود.

سطوح فیبوناچی برگشتی شامل 23.6، 38.2، 61.8 و 78.6 درصد می‌باشند. با وجود این که سطح 50 درصد جزو سطوح رسمی ‌فیبوناچی به‌شمار نمی‌آید، اما بسیاری از ‌معامله‌گران از این سطح نیز در معاملات خود استفاده می‌کنند.

این اندیکاتور، اندیکاتور کاربردی می‌باشد زیرا می‌تواند بین دو نقطه قیمتی مهم (که معمولاً بالاترین و پایین‌ترین نقاط هستند) رسم شوند. سپس اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی سطوح یاد شده را در بین این دو نقطه ایجاد می‌کند.

در نظر بگیرید که قیمت سهام 10 دلار رشد می‌کند و سپس به‌میزان 2.36 دلار افت می‌کند. در این حالت، قیمت این سهم حدود 23.6 درصد برگشت داشته است، که این برابر با یک سطح فیبوناچی می‌باشد.

اعداد فیبوناچی در طبیعت نیز یافت می‌شوند. بنابراین، بسیاری از ‌معامله‌گران باور دارند که می‌توان از این اعداد در بازارهای مالی نیز استفاده نمود.

سطوح بازگشتی سطوح فیبوناچی فیبوناچی. منبع اینوستوپدیا به نقل از تریدینگ ویو
نکات کلیدی:

• سطوح بازگشتی فیبوناچی می‌توانند هر دو نقطه‌ای که ‌معامله‌گر ‌آن‌ها را با یکدیگر مرتبط می‌داند – که معمولاً بالاترین و پایین ترین نقاط یک حرکت قیمتی هستند – را به یکدیگر مرتبط سازند.
• سطوح درصدی نشان‌دهندهٔ مناطق قیمتی هستند که قیمت در آنجا می‌تواند مدتی توقف داشته و یا بازگشت قیمتی انجام دهد.
• بیشتر نسبت‌های استفاده شده برابر با 23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 78.6 درصد می‌باشند.
• از این سطوح نباید به‌تنهایی برای معامله کردن استفاده کرد، زیرا امکان بازگشت قیمتی پس از لمس شدن سطح خاصی از این نوع فیبوناچی وجود دارد.

فرمول محاسبه سطوح بازگشتی فیبوناچی​

سطوح بازگشتی فیبوناچی فرمول خاصی ندارند. زمانی که این اندیکاتورها بر روی یک نمودار اعمال می‌شوند، ‌معامله‌گر دو نقطه را انتخاب می‌کند. زمانی که این دو نقطه انتخاب شدند، خط‌هایی به‌علاوه درصد میزان حرکت ‌آن‌ها رسم می‌شود.

فرض کنید که قیمت سهمی‌از 10 دلار تا 15 دلار افزایش می‌یابد، و ما از این دو سطح قیمتی جهت اعمال اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی استفاده می‌کنیم. در این حالت، سطح 23.6 درصدی در سطح قیمتی 13.82 دلار و سطح بازگشتی 50 درصدی در سطح 12.5 دلار خواهد بود.

چگونه سطوح مختلف فیبوناچی بازگشتی را محاسبه کنیم؟​

همان‌طور که بالاتر به آن اشاره شد، فرمول خاصی برای محاسبه شدن در سطوح بازگشتی فیبوناچی وجود ندارد. ‌آن‌ها تنها درصدهای ‌‌ساده‌ای هستند که پس از اعمال شدن این اندیکاتور در محدودهٔ خاصی از نمودار به ما نشان داده می‌شوند.

با این وجود، اعداد فیبوناچی اعدادی محسورکننده می‌باشند. ‌آن‌ها براساس نسبتی به نام نسبت طلایی (Golden ratio) پایه‌گذاری ‌‌شده‌اند.

شروع این توالی قیمتی با اعداد 0 و 1 می‌باشد. پس از آن، شما باید دو عدد قبلی را با یکدیگر جمع کنید تا رشتهٔ اعدادی به‌شکل زیر بسازید:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…

سطوح بازگشتی فیبوناچی از اعداد این رشته حاصل ‌‌شده‌اند. همان‌طور که در این توالی قیمتی به‌جلو می‌رویم با تقسیم یک عدد به عدد بعدی‌اش به‌نسبت 0.618 (و یا 61.8 درصد) می‌رسیم.

با تقسیم عددی بر دو عدد بعد از خود، به نسبت 0.382 یا 38.2 درصد خواهیم رسید. تمامی‌نسبت‌ها، به‌غیر از نسبت 50 درصد، براساس محاسبات ریاضی حاصل ‌‌شده‌اند که در توالی اعداد فیبوناچی وجود دارند.

جالب است بدانید که نسبت طلایی 1.618 و یا عکس آن 0.618 در رشد دانه‌های آفتابگردان، شکل‌گیری کهکشان‌ها، صدف‌ها، مصنوعات تاریخی و همچنین معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سطوح بازگشتی فیبوناچی چه چیزهایی به شما می‌گوید؟​

سطوح بازگشتی فیبوناچی می‌توانند به‌عنوان مناطقی جهت قرار دادن دستورات ‌‌معامله‌ای انتخاب شوند، همچنین از ‌آن‌ها برای قرار دادن دستور استاپ حفاظتی (Stop loss order) و یا تعیین اهداف قیمتی استفاده کرد.

برای مثال، یک ‌معامله‌گر ممکن است حرکت قیمت یک سهم را به‌سمت بالاتر ببیند. پس از یک حرکت به سمت بالا، این قیمت تا سطح 61.8 درصدی افت می‌کند (بازگشت قیمتی انجام می‌دهد).

سپس، سهم دوباره شروع حرکت به سمت بالا می‌کند. از آنجایی که این بازگشت قیمتی در یک روند کلی رو به بالا و در یکی از سطوح فیبوناچی رخ داده است، ‌معامله‌گر تصمیم می‌گیرد تا به معاملهٔ خرید وارد شود. ‌

معامله‌گر ممکن است یک دستور استاپ حفاظتی را در سطح 61.8 درصدی قرار دهد، زیرا ادامهٔ حرکت قیمتی به زیر این سطح ممکن است نشانهٔ این باشد که رالی قیمتی پایان یافته است و ماندن در پوزیشن لانگ منطقی نیست.

حمیده آقایی

عضو شناخته شده

سطوح فیبوناچی همچنین در قسمت‌های دیگر تحلیل تکنیکال نیز دیده می‌شوند. برای مثال، می‌توانیم این سطوح را در الگوهای گارتلی (Gartley Patterns) و تئوری امواج الیوت (Elliott wave theory) نیز ببینیم.

پس از یک حرکت قابل توجه قیمتی به سمت بالا یا پایین، این نوع از تحلیل‌های تکنیکال نشان می‌دهند که امکان بازگشت قیمتی در کدام یک از سطوح بازگشتی فیبوناچی بیشتر است.

سطوح فیبوناچی برگشتی برخلاف میانگین‌های متحرک، قیمت‌هایی ثابت هستند که تغییر نمی‌کنند. طبیعت ثابت این سطوح قیمتی به ما این اجازه را می‌دهد تا بتوانیم سریع و به آسانی ‌آن‌ها را شناسایی نماییم.

این ویژگی به سطوح فیبوناچی ‌معامله‌گران و ‌سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند عمل ‌‌پیش‌بینی و واکنش به حرکات قیمت را عاقلانه انجام دهند، زیرا ممکن است حرکت قیمتی در جهت مدنظر ادامه یابد و یا اینکه یک بازگشت قیمتی یا یک شکست (Break) رخ دهد.

تفاوت بین فیبوناچی برگشتی و فیبوناچی گسترشی (Fibonacci Retracement and Fibonacci Extensions)​

در حالی که فیبوناچی برگشتی میزان درصدهای حرکت احتمالی قیمت در یک بازگشت قیمتی را به ما نشان می‌دهد، فیبوناچی‌های گسترشی درصدهایی را به ما نشان می‌دهند که امکان حرکت قیمت تا آن سطح‌ها در یک روند اصلی وجود دارد.

برای مثال، قیمت یک سهم از 5 دلار به 10 دلار می‌رسد و سپس به سطح 7.5 دلاری باز می‌گردد. حرکت قیمت از 10 دلار تا 7.5 دلار را بازگشت می‌نامند. اگر قیمت دوباره به سمت بالا حرکت کند و به سطح 16 دلاری برسد، در اینجا شاهد عمل گسترشی خواهیم بود.

محدودیت‌های استفاده از سطوح فیبوناچی بازگشتی​

در حالی که سطوح بازگشتی به ما نشان می‌دهند که قیمت در کدام یک از سطوح ممکن است با مقاومت و یا حمایت روبرو شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت در آن نقطه‌ها متوقف شود.

به همین دلیل است که معمولاً ‌معامله‌گران از سیگنال‌های تأیید دیگری نیز استفاده می‌کنند، مانند قیمتی که از این سطوح شروع به بازگشت نموده است.

ایراد دیگری که به سطوح بازگشتی فیبوناچی وارد است این است که تعداد زیادی از این سطوح وجود دارند، و قیمت ممکن است در نزدیکی هر یک از ‌آن‌ها برگشت نماید.

مشکل اینجا است که ‌معامله‌گران نیاز به تلاش و تقلای زیادی دارند تا بتوانند متوجه شوند که کدام سطح در چه زمانی مثمرثمر واقع می‌شود.

زیرا زمانی که یکی از این سطوح کار نکند، می‌توان همیشه این ایراد را به ‌معامله‌گر وارد کرد که او می‌بایست به سطوح بازگشتی دیگری نیز نگاهی می‌کرد.

egy) مورد استفاده قرار می‌گیرند.​

در این سناریو، معامله‌گران یک اصلاح در روند را مشاهده کرده و سعی می‌کنند تا با استفاده از سطوح فیبوناچی ورودی کم‌ریسک در جهت روند اولیه داشته باشند.

معامله‌گرانی که از این استراتژی استفاده می‌کنند، احتمال می‌دهند که قیمت در یکی از سطوح فیبوناچی به حرکت در جهت روند اولیه ادامه داده و به همین جهت، به معامله وارد می‌شوند.

برای مثال، نمودار روزانه جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در شکل زیر می‌بینید. می‌توانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل‌ گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) به‌عنوان اصلاح طی کرده است.

نمودار روزانه جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در این شکل می‌بینید. می‌توانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل‌ گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) به‌عنوان اصلاح طی کرده است.

در این حالت، سطح 38.2 ٪ یک سطح عالی برای ورود به یک موقعیت معاملاتی فروش (Short position) و کسب سود از حرکات نزولی روند بوده است.

شکی وجود ندارد که بسیاری از معامله‌گران سطح 50 ٪ و 61.8 ٪ را نیز زیر نظر خود داشته‌اند. اما در این نمودار می‌بینیم که بازار آن‌قدر از قدرت صعودی برخوردار نبوده است که بتواند به آن نقاط برسد. به‌جای آن، جفت ارز EUR/USD از نقطه C، حرکت به سمت پایین را آغاز کرده و توانسته با حرکتی نسبتاً روان، کف قیمتی ایجادشده در نقطهٔ B را بشکند.

احتمال بازگشت قیمتی زمانی افزایش می‌یابد که یک سری از سیگنال‌های تکنیکال پس از رسیدن قیمت به‌سطحِ مشخصی از فیبوناچی‌ها، با یکدیگر تلاقی داشته باشند.

دیگر اندیکاتورهای تکنیکالی محبوب که در کنار سطوح فیبوناچی استفاده می‌شوند شامل الگوهای کندلی (candlestick patterns)، خط روند (trendlines)، حجم معاملاتی (trading volume)، نوسان‌سنج‌های شتاب قیمت (momentum oscillator) و میانگین‌ متحرک (moving averages) می‌باشند. دستهٔ زیادی از تأییدیه‌های اندیکاتوری وجود دارند که می‌توانند سیگنال بازگشت قیمتی صادرشده را تقویت کنند.

سطوح اصلاحی فیبوناچی در بسیاری از ابزارهای مالی مانند سهام (stocks)، کالاها (commodities) و بازار مبادلات ارزهای خارجی فارکس (Foreign Currency Exchanges – FOREX) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همچنین می‌توان از آن‌ها در تایم فریم‌های متفاوت استفاده کرد. هرچند، به‌مانند دیگر اندیکاتورهای تکنیکال قدرت پیش‌بینی ابزار فیبوناچی نیز نسبی بوده و بستگی به تایم فریم مورد استفاده دارد.

هرچه تایم فریم بلندمدت‌تر باشد، احتمال صحیح بودن پیش‌بینی‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند. به‌عنوان مثال، یک سطح اصلاحی 38.2 ٪ در یک نمودار هفتگی بسیار مهم‌تر از یک سطح اصلاحی 38.2٪ در یک نمودار پنج دقیقه‌ای است.

استفاده از فیبوناچی گسترشی​

در حالی که می‌توان از سطوح اصلاحی فیبوناچی برای پیدا کردن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در بازار – محل‌هایی که معامله‌گران می‌توانند با امید گرفتن کل روند وارد معاملات شوند – استفاده کرد، فیبوناچی گسترشی (Fibonacci extension) می‌تواند این استراتژی را با مشخص نمودن اهداف سود، تکمیل کند.

سطوح فیبوناچی گسترشی شامل تعدادی از سطح‌های قیمتی می‌باشد که فراتر از سطح استاندارد 100 ٪ ترسیم شده و توسط معامله‌گران برای یافتن نقاط خروج مناسب، مورد استفاده قرار می‌گیرند. سطوح اصلی فیبوناچی گسترشی شامل 161.8 ٪، 261.8 ٪ و 423.6 ٪ می‌باشند.

حال با نگاه کردن به نمودار جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD)، به بررسی یک مثال می‌پردازیم:

به سطوح فیبوناچی گسترشی رسم شده در نمودار بالا نگاهی بیاندازید. می‌توانیم یک هدف قیمتی (Price Target) احتمالی را برای معامله‌گری که معامله‌اش را از سطح اصلاحی 38.2 ٪ مثال قبلی نگه داشته است مشاهده کنیم. معامله‌ای که تا سطح 161.8 ٪ در قیمت 1.3195 حرکت کرده است.

جمع‌بندی​

سطوح اصلاحی فیبوناچی می‌تواند نقاط بازگشت قیمتی را با دقتی بالا به‌نمایش بگذارند. هرچند معامله با استفاده از آن‌ها راحت نمی‌باشد. بهترین روش برای استفاده از این سطوح،‌ به کارگیری آن‌ها در یک استراتژی معاملاتی می‌باشد.

به‌طور ایدئال، این استراتژی به‌دنبال تلاقی‌ای از سیگنال‌های چندین اندیکاتور جهت تشخیص نقاط احتمالی بازگشت قیمتی می‌باشد. مناطقی که ورودی کم‌ریسک (Low-risk entry) با سود بالا محسوب می‌شوند.

هرچند ابزارهای معاملاتی فیبوناچی، از مشکلی مشابه با تمامی استراتژی‌های معامله‌گری– حتی تئوری امواج الیوت – رنج می‌برند. با این حال، بسیاری از معامله‌گران با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی (Fibonacci ratios) و سطوح اصلاحی توانسته‌اند به موفقیت‌های خوبی در روندهای طولانی‌مدت قیمت دست پیدا کنند.

تحلیل سطوح فیبوناچی اصلاحی در نمودار قیمت

در تحلیل تکنیکال، حرکت در جهت روند را ایمپالس (impulse) و حرکت خلاف جهت روند را پولبک (pullback) می‌نامند.

سطوح فیبوناچی اصلاحی (به انگلیسی Fibonacci Retracement) مناطقی را مشخص می‌کنند که پولبک سطوح فیبوناچی می‌تواند بازگشت کند و در جهت روند قرار بگیرد.

از این رو، این سطوح می‌توانند در تائید نقاط ورودی در جهت روند مفید باشند.

منشا سطوح فیبوناچی

سطوح فیبوناچی از یک سری اعداد تشکیل شده‌اند که ریاضیدان ایتالیایی لئوناردو پیزا – که با نام فیبوناچی نیز شناخته می‌شود – در طول قرن سیزدهم به غرب معرفی کرد.

دنبال فیبوناچی اینگونه آغاز می‌شود:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181

هر عدد از مجموع دو عدد قبل از خود حاصل شده است. با پیشرفت این دنباله، هر عدد تقریبا 61.8 درصد اولین عدد بعد از خود، تقریبا 38.2 درصد دومین عدد بعد از خود، و تقریبا 23.6 درصد سومین عدد بعد از خود خواهد بود.

عدد 23.6 را از 100 کم کنید، نتیجه 76.4 خواهد بود.

اینها سطوح اصلاحی فیبوناچی هستند: 76.4، 61.8، 38.2، و 23.6.

تصویر زیر: مارپیچ فیبوناچی.

ارتباط دنباله فیبوناچی

آنچه که فیبوناچی و محققان پیش از او سطوح فیبوناچی کشف کردند این است که این دنبال در اشکال مارپیچ طبیعت مانند صدف، گل، و یا حتی صورت‌های فلکی به وفور یافت می‌شود.

مارپیچ‌ها تقریبا با همان نسبت درصدی که نسبت‌های فیبوناچی ارائه می‌دهند رو به بیرون رشد می‌کنند.

برخی معتقدند این نسبت‌ها از اشکال طبیعی نیز فراتر رفته و رفتارهای انسانی را پیش بینی می‌کنند.

این مسئله ناشی از این است که افراد با روندهایی که باعث تغییر بسیار سریع می‌شوند مشکل دارند و از این رو رفتار خود را به نوعی تنظیم می‌کنند که این روند را کند یا معکوس کند.

بر اساس این تئوری، اگر شخصی بطور مثال با 1 میلیون تومان در جیبش شروع کند، هنگامی که حدود 61.80 درصد آن (618 هزارتومان) را خرج کند و تنها 38.20 درصد (382 هزار تومان) برایش باقی بماند سرعت هزینه کردن خود را کندتر می‌کند.

نحوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی

هنگامی که سهامی روندی قوی در یک جهت داشته باشد، اعتقاد بر این است که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی خواهد بود: 76.4، 61.8، 38.2، و 23.6.

برخی مدلها 50 درصد را نیز لحاظ می‌کنند.

به عنوان مثال، اگر سهامی از 1000 تومان به 1100 تومان برسد، انتظار می‌رود پولبک آن حدود 23 تومان، 38 تومان، 50 تومان، 62 سنت، یا 76 تومان باشد.

در اوایل یا اواخر روندها، هنگامی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، احتمال دارد اصلاح‌هایی با درصد بالاتر مشاهده شوند.

در این تصویر، مشاهده می‌کنید که دو روند نزولی بین 61.8 درصد و 38.2 درصد وجود دارند. این نمونه‌ای از اصلاح فیبوناچی است. براساس این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام است.

اگر استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت فراهم می‌کند، سطح فیبوناچی به تائید این سیگنال کمک می‌کند.

سطوح فیبوناچی همچنین سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت‌های معاملاتی کاملا هوشیار باشید به شما نشان می‌دهند.

استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و ممکن است دو فرد سطوح فیبوناچی به شیوه‌ای مختلف آنرا تعبیر کنند.

چندین نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی وجود دارد، بنابراین همه افراد دو نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نمی‌کنند. دو نقطه‌ای که شما متصل می‌کنید ممکن است دو نقطه‌ای که دیگران متصل می‌کنند نباشد.

برای جبران این امر، سطوح اصلاحی را روی تمام موج‌های برجسته قیمت رسم کنید، سپس ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می‌گیرد. این منطقه ممکن است یک منطقه قیمتی با اهمیت ویژه باشد.

هشدارهای اصلاحی

سطوح فیبوناچی، گرچه حائز اهمیت هستند، اما همیشه نقاط دقیق عطف بازار را نشان نمی‌دهند.

آنها ممکن است بتوانند سطح مناسب ورود به معامله را تخمین بزنند اما نقطه ورود مشخصی ارائه نمی‌کنند. هیچ تضمینی وجود ندارد که در هر کدام از سطوح مشخص فیبوناچی قیمت متوقف و معکوس شود.

اگر قیمت 100 درصد موج قیمت قبلی را اصلاح کند، معتبر بودن روند زیر سوال می‌رود.

اگر از ابزار اصلاحی فیبوناچی در حرکت‌های قیمت بسیار کوچک استفاده کنید، ممکن است نتیجه درستی از آنها نگیرید. زیرا در این صورت، سطوح قیمت به قدری به هم نزدیکند که تقریبا هر سطح قیمتی بااهمیت به نظر می‌رسد.

اصلاح فیبوناچی مناطق احتمالی که باید برای پولبک‌ها در نظر گرفته شوند را فراهم می‌کنند.

اگر در منطقه یک سطح فیبوناچی سیگنال معاملاتی دریافت کنید، می‌توانید آنها را به عنوان یک تائید در نظر بگیرید. با سطوح اصلاحی فیبوناچی بازی کرده و آنها را روی نمودارهایتان اعمال کنید. اگر به نظر شما می‌توانند در معاملات‌تان کارساز باشند، آنها را به کار بگیرید.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید:

فیبوناچی چیست و چه کاربردی دارد؟

ما در معاملات خود از نسبت های فیبوناچی بسیار استفاده خواهیم کرد. پس بهتر است آن را یاد گرفته و مثل آشپزی مادر جان آن را دوست داشته باشیم.

2- ما در پایگاه خبری بازار مشترک، تنها به آموزش فارکس برای فارسی زبانان در سراسر جهان می پردازیم و هیچ گونه فعالیتی دیگری در این بازار مالی نداریم. (اسامی کارگزاری های اعلام شده در مطالب آموزشی صرفا جهت بررسی و استفاده از دموهای آموزشی آن ها است)

3- بازار فارکس، بازار خطرناکی است و اگر اشتباه کنید ممکن است سرمایه خود را از دست بدهید. پس حتما با آموزش درست و آگاهی پای به این بازار بگذارید.

فیبوناچی مبحث گسترده ای است و مباحث مختلف زیادی راجع به فیبوناچی با نام های عجیب و غریب وجود دارد. اما تمرکز ما بر دو مورد است: فیبوناچی اصلاحی و گسترشی.

اجازه دهید ابتدا به شما شخص شخیص لئوناردو فیبوناچی را معرفی کنیم.

بیشتر بخوانید:

لئوناردو فیبوناچی یک ریاضی دان مشهور ایتالیایی بود که بعنوان یک خرخون خفن او را می شناختند.

او یک توالی از اعداد را کشف کرد، که سبب خلق نسبت هایی در توصیف تناسب طبیعی اشیا در عالم شد.

نسبت ها از سری اعداد زیر بوجود می آیند: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144

این سری اعداد با 0 شروع شده و به دنبال آن 1 و سپس اضافه کردن 0 + 1 که حاصل جمع آن 1 است، عدد سوم شکل می گیرد.

سپس، شماره های دوم و سوم (1 + 1) جمع می شوند تا 2، یعنی شماره چهارم بدست آید و الی اخر.

بعد از چند شماره اول در این توالی، اگر نسبت هر شماره را به عدد بالاتر متعاقب آن اندازه بگیرید، شما به عدد 0.618 می رسید.

به عنوان مثال 34 تقسیم بر 55 برابر است با 618.

اگر نسبت بین یک عدد و دومین عدد بعد از آن را بگیرید بدست می آورید 0.382

به عنوان مثال، 34 تقسیم بر 89 = 0.382.

هم اکنون توالی فیبوناچی را مشاهده کردید!

توالی فیبوناچی

یک توالی فیبوناچی با گرفتن 2 عدد، هر 2 عددی! و جمع کردن آنها با هم برای تشکیل یک عدد سوم تشکیل می شود.

سپس اعداد دوم و سوم دوباره با هم جمع می شوند تا عدد چهارم تشکیل شود.

و می توانید این کار را آنقدر ادامه دهید تا خسته شوید.

نسبت آخرین عدد به عدد ماقبل اخر تقریباً برابر با 1.618 است.

این نسبت را می توان در بسیاری از اشیا بصورت طبیعی یافت، بنابراین این نسبت را نسبت طلایی می نامند.

چنین چیزی بارها در هندسه، هنر، معماری و حتی سونیک خارپشت خود را نشان داده است.

نسبت طلایی در واقع یک عدد گنگ است، مانند عدد pi و اغلب با حرف یونانی، phi (φ) i نشان داده می شود.

بسیار خوب، جادو جمبل کافیست.

با همه این اعداد، می توانید فیل را بخوابانید. میریم سر اصل مطلب: نسبت هایی که باید بدانید اینها هستند:

سطوح فیبوناچی اصلاحی

0.236، 0.382، 0.618، 0.764

سطوح فیبوناچی گسترشی (فیبوناچی اکستنشن)

0، 0.382، 0.618، 1.000، 1.382، 1.618

واقعاً نیازی به دانستن نحوه محاسبه همه اینها نیست. پلتفرم معاملاتی شما تمام کارها را برای شما انجام می دهد.

با این حال، چه خوب است که همیشه با داستان اصلی در پشت نماگر یا شاخص آشنا شوید. اینگونه در جلسات خود دانش کافی برای اینکه نشان دهید برای خود کسی هستید خواهید داشت.

سطوح فیبوناچی اصلاحی بر اساس این فرضیه کار می کند که پس از یک حرکت بزرگ قیمت در یک جهت، قیمت تا مقداری مجدداً به سطح قیمت قبلی باز می گردد و بعد در جهت اصلی ادامه می یابد.

معامله گران از سطوح فیبوناچی اصلاحی به عنوان مناطق حمایت و مقاومت احتمالی استفاده می کنند.

از آنجایی که بسیاری از معامله گران همین سطوح را مشاهده می کنند و معاملات یا استاپ خود را در این نواحی قرار می دهند، سطوح حمایت و مقاومت خودبخود مهم می شوند و عمل می کنند.

معامله گران از سطوح فیبوناچی گسترشی (اکستنشن) برای تعیین حد سود استفاده می کنند.

باز هم می گوییم، از آنجا که بسیاری از معامله گران برای ثبت سفارش حد سود خود، این سطوح را در نظر می گیرند، این ابزار به دلیل انتظارات تحلیلی افراد احتمالا جواب می دهند.

بیشتر نرم افزارهای تکنیکال هم شامل فیبوناچی اصلاحی هستند و هم ابزار فیبوناچی گسترشی دارند.

برای اعمال سطوح فیبوناچی در نمودارهای خود، باید نقاط سویینگ (swing) سقف و سویینگ کف را شناسایی کنید.

سویینگ سقف، کندل سقفی است که حداقل دو سقف پایین تر در هر دو سمت چپ و راست خود دارد.

سویینگ کف، کندل کفی است که حداقل دو کف قیمت بالاتر در هر دو سمت چپ و راست خود دارد.

مطالب رو گرفتید؟ نگران نباشید. ما در درسهای بعدی فیبو اصلاحی، فیبو گسترشی و مهمتر از همه، نحوه گرفتن پیپ ها با استفاده از ابزار فیبوناچی را مفصل توضیح خواهیم داد.