تشخیص الگوهای هارمونیک

در تصویر بالا، فلش ها جهت قیمت و خطوط متقاطع، نسبت های فیبوناچی را نشان می دهند. همانگونه که مشاهده می شود متمایزترین بخش الگوی خرچنگ، حرکت CD می باشد.
الگوهای هارمونیک چیست؟!
در الگوهای هارمونیک ( Harmonic Pattern ) فعالان بازار سرمایه، بجای مشغول شدن به مسائل بنیادی شرکت ها، صرفا به حرکت قیمتی سهم بر روی نمودارها دقت می کنند؛ چراکه الگوهای هارمونیک در تحلیل، الگوهای تکراری هستند که در طول زمان از روی نمودار قیمت پدیدار می شوند.
تحلیلگران با تشخیص الگوهای هارمونیک می توانند روند حرکت آینده قیمت سهام مورد نظر را پیش بینی کنند و به سودهای بسیار مناسبی برسند. اما قبل از آنکه به آموزش الگوهای هارمونیک بپردازیم و انواع الگوهای هارمونیک را معرفی کنیم باید بدانیم برای یادگیری هر چه بهتر این الگوها باید دانش خود را در مورد مفهوم الگو های تکراری در بازار سهام و همچنین مباحث مقدماتی تحلیل تکنیکال ، کامل کنیم.
ساختار الگوهای هارمونیک
الگوهای هارمونیک یکی از مباحث تحلیل تکنیکال است و منبع اصلی اطلاعاتی این الگو نمودار قیمت هر سهم می باشد. همانطور که میدانید در تحلیل تکنیکال رفتار گذشته و نمودار سهم بسیار حائز اهمیت بوده که نشان دهنده رفتار تک تک فعالان بازار و در نتیجه روند حرکتی کلیت بازار می باشد.
در گذر زمان برخی از فعالان بازار سرمایه رفتارهایی تکراری در نمودارقیمت سهم ها را کشف کردند که در دوره های مختلف در بازار تکرار می شوند و ما می توانیم با تشخیص آنها کسب سود کنیم. این الگو ها انواع مختلفی را دارند و به طبع آن دارای کاربرد های متفاوتی هم هستند. الگو های هارمونیک در تحلیل تکنیکال یکی از این الگوها هستند که درادامه به بررسی کامل آنها خواهیم پرداخت.
الگوهای هارمونیک در تحلیل تکنیکال
در مباحث مربوط به تحلیل تکنیکال الگوها و نمودار های فراوانی وجود دارند و می دانیم الگو های موجود در تحلیل تکنیکال بر پایه و اساس رفتار معامله گران در بازار های مالی شکل می گیرند؛ الگو های هارمونیک نیز از این قاعده مستثنا نیست اما نکته مهمی که در مورد الگوهای هارمونیک وجود دارد این است که این الگو ها بر اساس سطوح فیبوناچی عمل می کنند.
برای مطالعه کامل درمورد مبحث فیبوناچی پیشنهاد می کنیم روی لینک مقابل کلیک کنید: آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
گفتیم که تراز های فیبوناچی سری اسرار آمیزی از اعداد هستند که در جهان طبیعت نقش دارند و بر معاملات بازار سهام هم تاثیر می گذارند، اگر که می پرسید چگونه؟ باید بگویم که شما قبل از خواندن این مطلب باید با مبحث “ فیبوناچی چیست؟ “ آشنایی کامل پیدا کنید.
تشخیص دادن الگوها بر روی یک نمودار یکی از اصلیترین توانایی ها و دانشی است که یک فعال تکنیکالی بازار بورس باید بیاموزد. هر چند که برای تشخیص الگوهای هارمونیک پیشرفته در انواع بازارهای مالی و حرفی شدن در این بازارها نیازمند تجربه به به تمرین بسیار زیادی خواهد بود. اینکه شما قادر باشید الگو ها را بر روی نمودارها تشخیص دهید، این قابلیت را پیدا خواهید کرد که در مقابل تغییرات بازار واکنش های مناسبی از خودتان نشان دهید.
ویدئو الگو های هارمونیک
انواع الگوهای هارمونیک
الگوهای هارمونیک دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام شکلی خاص و نسبت های منحصر بفردی را دارند. شاید در نگاه اول شناسایی این الگوها کار دشواری به نظر آید اما زمانی که یک تحلیلگر ساختار الگوها را درک کند میتواند آنها را بر روی نمودار مشخص کند.
الگوهای هارمونیک اصلی از پنج نقطه (X A B C D) تشکیل می شوند و الگو هایی همچون ABC و ABCD که از الگوهای اصلی نشأت می گیرند دارای سه و چهار نقطه هستند. الگوهای هارمونیک یا در حال شکلگیری هستند و یا تکمیل شدهاند که به شکل حروف «M» یا «W» در نمودار قابل مشاهده هستند. این الگوهای اصلی قوانین و ساختار یکسانی دارند و تفاوت آنها در اندازه اضلاع و محل قرارگیری پنج نقطه آن الگو است. بنابراین اگر تحلیلگران یک الگو را بشناسند و آن را به درستی درک کنند، ناخودآگاه الگوهای دیگر را نیز میتوانند شناسایی کنند.
البته صحبت کامل درباره تراز های فیبوی این الگو از حد مطالب عمومی سایت خارج می باشد و برای آن که شما بتوانید تراز های این الگو ها را نیز به طور دقیق بیاموزید باید دوره ی آموزشی این الگو ها را پشست سر بگذارید.
الگوی گارتلی ( Gartly )
الگوی گارتلی یک الگوی چند بعدی است که از بسط و توسعه تراز های فیبوناچی بدست آمده است. این الگو بسیار قدرتمند است و شناخت آن معاملات سود آوری را می تواند به همراه داشته باشد. این الگو مطابق شکل زیر دارای الگوی گارتلی صعودی و الگو گارتلی نزولی هستند و تراز های درج شده بر روی آنها هم، بیشترین استفاده را در این الگو ها دارند.
در این الگو خط XA اولین خطی است که تشکیل می شود و از بقیه بزرگتر و طولانی تر خواهد بود. بعد از XA خط AB که در جهت معکوس است شکل میگیرد. خط BC نیز در جهت (صعودی یا نزولی) XA شکل می گیرد؛ همچنین خط نهایی نیز CD می باشد که در انتهای آن نقطه D، نقطه بازگشت الگو می باشد.
در تصویر زیر که مربوط به سهام شرکت ملی مس ایران می باشد شما می توانید به زیبایی یک الگوی گارتلی صعودی را مشاهده کنید.
همانطور که می بینید در نقطه B روند صعودی ما آغاز شده است و سهم توانسته به اهداف اول و دوم خود که توسط تراز های این الگو مشخص شده است برسد و یک صعود ۷۶٪ را تجربه کند.
الگوی پروانه (Butterfly )
الگوی پروانه کمی متفاوت از الگوی گارتلی است؛ در این الگوی هارمونیک نقطه D بالاتراز نقطه X ابتدایی قرار می گیرد.
در این الگو خط XA اولین خطی است که تشکیل می شود و از بقیه بزرگتر و طولانی تر است. بعد از XA خط AB که در جهت معکوس می باشد شکل میگیرد که همان موج اصلاحی ۶۷.۶٪ از خط XA است. خط BC نیز در جهت (صعودی یا نزولی) XA شکل می گیرد. خط نهایی نیز CD می باشد که نقطه D نقطه بازگشت الگو می باشد که می توانید دیگر تراز های این الگو را در تصویر زیر مشاهده کنید.
در نمودار زیر که مربوط به شرکت خودرو سازی سایپا می باشد، بعد از مشاهده شدن الگوی پروانه نزولی سهم از نقطه D شروع به اصلاح می کند و تا هدف دوم یعنی تراز ۷۸.۶٪ به میزان ۲۰ درصد این اصلاح ادامه می یابد.
الگوی خفاش (BAT)
الگوی خفاش از نظر ساختاری مشابه الگوی گارتلی می باشد و تنها تفاوت آن این است که درصدهایی که الگوی گارتلی پوشش نمیدهد را این الگو پوشش خواهد داد.
این الگو هم ۵ نقطه ای بوده و خط XA نیز از همه بزرگتر می باشد. خط AB نیز در تراز فیبوناچی ۰.۳۸ تا ۰.۵۰ درصد اصلاح XA است. نقطه بازگشتی D هم در تراز ۰.۸۸۶ فیبوناچی می باشد؛ همچنین سایر تراز های مورد نیاز این الگو را می توانید در تصویر زیر مشاهده کنید.
الگوی خرچنگ (Crab)
این الگو از نظر ظاهری مشابه الگوی پروانه می باشد و همانند آن در این الگو هم ابتدا خط XA شکل می گیرد و در اصلاح آن خط AB تشکیل می گیرد. تفاوت الگوی خرچنگ با الگوی پروانه در تراز نقطه B است که در تراز ۰/۶۱۸ خط XA قرار دارد. نقطه D در تراز ۱/۶۱۸ XA قرار دارد.
علاوه بر الگوهای هارمونیک اصلی که در بالا مطرح شدند، اسکات کارنی در کتاب (( معامله ی هارمونیک )) الگوهای دیگری را نیز مطرح کرده است که به تعداد کمی در نمودارهای قیمت مشاهده می شوند. این الگو ها معمولا کمتر از ۵ نقطه دارند و مهمترین آنها الگو AB=CD می باشد که در ادامه به معرفی آن خواهیم پرداخت.
الگوی AB=CD
این الگو متداول ترین و ساده ترین الگوی هارمونیک می باشد که تشخیص آن نیز ساده است و بیشتر در بازار تکرار می شود.
در این الگو ابتدا حرکت AB در جهتی صعودی یا نزولی تشکیل می شود و سپس از نقطه B اصلاحی به اندازه تراز ۳۸/۲ تا ۸۸/۶ فیبوی AB انجام می شود که خط BC نام می گیرد؛ سپس از نقطه C هم جهت با AB و به اندازه AB خط CD تشکیل می شود. خط CD در تراز ۱۲۷/۲ تا ۲۶۱/۸ خط BC نیز قرار می گیرد. الگوی AB=CD بصورت صعودی و نزولی وجود دارد.
در مثال زیر که مربوط به شرکت فولاد خوزستان است می توانید نمونه ای از این الگو را مشاهده کنید که BC به میزان ۵۰٪ خط AB اصلاح کرده و در ادامه خط CD به میزان تراز ۰.۲۷۲ خط BC ادامه یافته است.
سخن آخر
الگو های هارمونیک مبحثی گسترده می باشند و برای آموزش این الگو ها کتاب های قطوری وجود دارد بنابراین در یک مطلب بطور کامل نمی توان این مباحث را پوشش داد و به خوبی به آموزش آنها پرداخت. معمولا افرادی که از الگو های هارمونیک استفاده می کنند در نقطه ورود حد ضرر تعیین می کنند؛ هر چند که الگو های هارمونیک نیز همانند دیگر ابزار تحلیل تکنیکال ۱۰۰٪ نیستند و نمی توان به تنهایی و با اتکا به این الگو ها دست به معامله زد بلکه باید از دیگر ابزار تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی نیز به عنوان تایید کننده و مکمل آنها استفاده کرد.
برای یادگیری کامل می توانید دوره آموزشی الگو های هارمونیک کاریمو آکادمی را استفاده کنید. در این دوره فایل های آموزش ویدیویی و صوتی با زبانی ساده و روان در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند.
تشخیص الگوهای هارمونیک
همانطور که ممکن است حدس زده باشید، بهره برداری از الگوهای هارمونیک قیمتها کلا درباره قدرت شناسایی کردن الگوهای مناسب و خرید و فروش در تکمیل آنها است.
سه مرحله اساسی در مشخص کردن الگوهای قیمت هارمونیک وجود دارد:
- مرحله 1: تعیین کردن یک الگوی قیمت هارمونیک بالقوه.
- مرحله 2: اندازه گیری کردن الگوی قیمت هارمونیک بالقوه.
- مرحله 3: خرید و یا فروش در تکمیل الگوی هارمونیک قیمت.
با پیروی از این سه مرحله ابتدایی، می توانید تنظیمات احتمالی بالا را پیدا کنید که به شما کمک می کند تا پیپ ها را بدست بیاورید. بیایید این روند را در عمل ببینیم.
مرحله 1: تعیین کردن یک الگوی قیمت هارمونیک بالقوه.
این به نظر یک الگوی قیمت بالقوه هارمونیک می آید! در این لحظه، ما دقیقا مطمئن نیستیم که این چه نوع الگویی است. این الگو شبیه الگوی three drive است.اما میتواند یک الگوی bat یا یک الگوی crab باشد. در هر صورت، بیایید نقاط معکوس را نشانه گذاری کنیم.
مرحله 2: اندازه گیری کردن الگوی قیمت هارمونیک بالقوه.
با استفاده از ابزار فیبوناچی، یک قلم و یک تکه کاغذ، بیایید فهرستی از مشاهدات خود را ارائه دهیم.
1- حرکت BC است 618. retracement حرکت AB است.
2- حرکت CD 1.272 extension حرکت BC است.
3- طول AB تقریبا برابر با طول CD است.
این الگو برای یک الگوی صعودی ABCD واجب است که یک سیگنال خرید قوی است.
مرحله 3: خرید و یا فروش در تکمیل الگوی هارمونیک قیمت.
هنگامی که الگو کامل شده است، تمام آنچه شما باید انجام دهید این است که به طور مناسب به سفارش خرید یا فروش پاسخ دهید. در این مورد، شما باید در نقطه D، یعنی 1.272 فرمت فیبوناچی حرکت CB، خرید کنید و توقف ضررتان را در حدود تعدادی پیپ زیر قیمت ورود خود قرار دهید.
مشکل این جاست که الگوی قیمت هارمونیک انقدر کامل است که به سختی می توان آن را مشخص کرد. بیش از دانستن مراحل، شما باید چشمان تیزبین برای درک الگوهای بالقوه قیمت هارمونیک و صبر زیاد برای پرهیز از شروع عجولانه و ورود قبل از کامل شدن الگو را داشته باشید.
3 گام اساسی برای معامله با الگو های قیمت هارمونیک
همانطور که میدانید برای سود بیشتر در معامله باید الگوهای هارمونیک را بشناسیم. استفاده از الگوهای قیمت هارمونیک به این معناست که آن هارا به طور دقیق و کامل بشناسیم و در معاملات به طور صحیح از آنها اسفاده کنیم. در ابتدا خوب است بدانیم الگوی هارمونیک چیست و با ۳ گام اساسی برای معامله با الگو های قیمت هارمونیک آشنا شویم.
مفهوم الگو های قیمت هارمونیک
الگوهای قیمت هارمونیک در تحلیل تکنیکال به سرمایه گذاران کمک بزرگی کردهاند و باعث سودآوری خوبی در بازار بورس شده اند. این الگوها قالبهای خاص هندسی و قیمتی دارند که با محاسبههای فیبوناچی اندازه گیری میشوند. خوب است قبل از آشنایی با گامهای اساسی برای معامله با الگوهای قیمت هارمونیک با چند نمونه از الگوهای هارمونیک آشنا شویم.
الگوی خفاش یا (But pattern):
این الگو در واقع یک الگوی هارمونیک بسیار کاربردی در تحلیل تکنیکال است که در سال ۲۰۰۱ توسط فردی به نام Scott Carney ابداع شد. به دو صورت نزولی و صعودی ظاهر میشود. الگوی خفاش صعودی شبیه به حرف M و الگوی خفاش نزولی شبیه به حرف W ظاهر میشود.
الگوی خرچنگ یا (Crab):
الگوی خرچنگ در واقع یکی از دقیقترین الگوها است که در سال ۲۰۰۰ کشف شد. این الگو به نسبت ریسک بالایی که دارد سود خوبی هم دارد.
الگوی ایده آل یا AB=CD:
این الگو شامل سه موج به نامهای AB و BC و CD است و اساس بسیاری از الگو های قیمت هارمونیک است. نکته مهمی که در این الگو باید به تشخیص الگوهای هارمونیک آن توجه کرد این است که در تمام بازههای زمانی به فراوانی استفاده میشود. در واقع این الگو با اینکه روندی صعودی یا نزولی دارد امکان دارد در اواسط راه مسیری مخالف جهت اصلی را پیش ببرد و بعد دوباره به جریان اصلی خود بازگردد.
سه گام اساسی برای شناسایی انواع الگوی هارمونیک:
مرحله اول: ابتدا الگوی قیمتی هارمونیک را بیابیم.
مرحله دوم: اندازه گیری الگوی قیمت هارمونیک
مرحله سوم: شروع به خرید و فروش با در نظر گرفتن الگوی قیمت هارمونیک
در ادامه به توضیح این مراحل میپردازیم و روش کار هریک از آن ها را بررسی میکنیم.
یافتن الگوی قیمت هارمونیک:
در این مرحله هنوز آگاهی نداریم که دقیقا با چه الگویی رو به رو هستیم. برای شناخت الگو ها باید با تمرین و تکرار به مهارت کافی برسیم. این الگو می تواند یک خفاش یا خرچنگ باشد.
اندازه گیری الگو های قیمت هارمونیک:
هنگامی که متوجه درستی تشخیص الگو شدیم، با استفاده از فیبوناچی و محاسبات باید مشاهدات خود را بنویسیم.
شروع به خرید و فروش با در نظر گرفتن الگو های قیمت هارمونیک:
حال که به یک الگوی قیمتی مناسب دست پیدا کردیم با در نظر گرفتن حد سود و ضرر شروع به خرید و فروش میکنیم.
سخن پایانی
در پایان می توان گفت شناخت این الگو ها در موفقیت معامله با الگو های قیمت هارمونیک نقش بسزایی دارند. این الگو ها بسیار شبیه و نزدیک به هم هستند و شناخت آن ها نیازمند دقت بسیار بالایی است. در هنگام استفاده از الگوهای هارمونیک برای معاملات بهتر لازم است که از ابزار های فیبوناچی استفاده کنیم.
آشنایی با الگوهای هارمونیک و رسم آنها در تحلیل تکنیکال
الگوهای هارمونیک با تلفیق اشکال هندسی و اعداد فیبوناچی شکل گرفتهاند. در نتیجه اعداد فیبوناچی به عنوان پایه و اساس این الگوها به شمار میآیند. شناسایی این الگوها در مقایسه با الگوهای کلاسیک، به تمرین بیشتری نیاز دارد. اما با یادگیری این الگوها میتوان به سادگی روند آینده نمودار قیمت را پیشبینی نمود.
این الگوها اغلب به شکل M ،W و یا ترکیبی از هر دو نمایان میشوند. با محاسبه نسبتهای فیبوناچی بین نقاط مهم الگو، میتوان رشد یا افت قیمت را تخمین زد. ساختار تمامی الگوهای پنج نقطهای شبیه به یکدیگر است و تنها در طول خطوط و نسبتهای فیبوناچی، با یکدیگر تفاوت دارند. درنتیجه با یادگیری یکی از این تشخیص الگوهای هارمونیک الگوها، فهم سایر الگوها آسانتر خواهد شد.
ساختار الگوی هارمونیک
الگوهای هارمونیک ۵ نقطهای از یک نقطه اصلی به نام X تشکیل شدهاند که در ادامه آن موجی تکانهای به نام XA وجود دارد. پس از XA، شاهد موج اصلاحی هستیم که به نقطه B میرسد و پایه AB را کامل میکند. سپس، موج (پایه) BC مشاهده میشود که بعد از آن پایه اصلاحی CD قرار گرفته است. نسبتهای هارمونیک تعیینکننده بازگشت یا امتداد این پایهها هستند. بخاطر داشته باشید که تمام الگوهای هارمونیک ۵ نقطهای و ۴ نقطهای بر پایه الگوهای ABC (سهنقطهای) بوجود آمدهاند. زمانی که یکی از این الگوها را به خوبی بیاموزید، فهم سایر آنها برای شما آسانتر خواهد بود.
چرا الگو های هارمونیک اهمیت دارند؟
الگوهای هارمونیک حرکت قیمت را پیشبینی میکنند و به همین علت بسیار مهم به شمار میروند. معاملهگران با یافتن الگوهایی با ابعاد و طولهای مختلف و اِعمال نسبتهای فیبوناچی بر آنها موفق به پیشبینی پرایساکشن آینده میشوند. درواقع از الگوهای هارمونیک برای تشخیص معکوس شدن قیمت بهره گرفته میشود.
الگوی AB=CD
AB=CD یکی از مطرحترین و شناختهشدهترین انواع الگوهای هارمونیک به شمار میرود که در دل دیگر الگوهای هارمونیک هم تشکیل میشود. در تصویر زیر میتوانید شکل صعودی و نزولی این الگو را مشاهده کنید.
البته قرار نیست تحرکات قیمتی در این الگو کاملا به صورت دقیق مطابق الگو اتفاق بیفتد. یعنی شاید دقیقا AB با CD برابر نباشد و گاهی کمتر باشد. به هر حال این الگو میتواند در شناسایی نقاط بازگشتی راهگشا باشد.
در الگوی صعودی AB=CD کفهای قیمتی در محدودهی ۰.۳۸۲ و ۰.۸۸۶ قرار میگیرند. همچنین سقفها هم در محدودهی ۱.۱۳ و ۳.۱۴ خواهند بود. وقتی الگو صعودی باشد باز هم نسبتها همین است و فقط جای سقف و کف است که برعکس میشود. تصویر بالا یک کانال قیمت صعودی را نشان میدهد که قیمت داخل آن در حال نوسان است و الگوی AB=CD در آن تشکیل شده است.
با توجه به شکل این الگوی بازگشتی، به چهار نقطهی A، B، C و D نیاز داریم. این چهار نقطه دو خط AB و CD را تشکیل میدهند. به خطوط الگوهای هارمونیک لگ (Leg) گفته میشود. برای آشنایی با طریقه رسم این نوع از الگوهای هارمونیک، باید اول به دنبال خط AB باشیم که در جهت صعودی یا نزولی بازار تشکیل میشود. سپس از نقطهی B اصلاحی اتفاق میافتد. جایی که اصلاح به پایان میرسد نقطهی C نامیده میشود. با بدست آوردن نقطهی C و تشکیل خط BC یک مرحلهی دیگر هم جلو میرویم.
الگوی AB=CD در کانالهای موازی و ساختارهای کانالبندیشده کاربرد دارد. با بررسی تاریخچه قیمت در این کانالها میتوانیم حرکت نمودار قیمت را در آینده پیشبینی کنیم.
با توجه اینکه خط BC از کدام تراز فیبوناچی برمیگردد میتوانیم نقطهی D (پروجکشن BC) را محاسبه کنیم. خط CD همجهت با AB است و حتی طول آن نیز با این خط مساوی است.
نسبتهای فیبوناچی در الگوی AB=CD
از آنجا که الگوهای هارمونیک ویژگیهای مختلفی دارند، در هر بخش و در مورد هر الگو ویژگیهای هر یک را به صورت خلاصه بیان میکنیم. ببینیم ترازهای فیبوناچی برای این الگو کداماند.
موج BC به اندازهی ۳۸.۲٪ تا ۸۸.۶٪ خط AB اصلاح خواهد کرد.
اکستنشن موج BC برابر است با نسبت ۱.۶۱۸ تا ۱.۲۷۲ فیبوناچی. به این ترتیب موج CD تشکیل میشود.
موج CD به اندازهی ۱۱۳٪ تا ۳۱۴٪ از موج BC اصلاح میکند.
و این نکات را هم به یاد داشته باشید:
- طول دو خط AB و BC در این الگو برابر خواهد بود، یا دستکم BC کوتاهتر از AB خواهد بود.
- موج BC نباید بزرگتر از موج AB باشد که در این صورت الگو از درجهی اعتبار ساقط میشود.
- زمان تشکیل شدن دو گام AB و CD برابر است.
- در بین دو نقطه D و B شاهد واگرایی خواهیم بود.
- نقطهی D باید فراتر از B باشد. یعنی طول موج CD بیشتر از BC است.
الگوی خفاش (Bat Pattern)
تمام الگوهای هارمونیک الگوی پیشین یعنی ABCD یا AB=CD را در خود دارند، اما یک موج دیگر به این الگو اضافه میشود و الگوهای دیگر را تشکیل میدهد. به همین دلیل است که گفته میشود الگوی AB=CD یک الگوی اساسی است که فهم آن به شما در درک الگوهای دیگر نیز کمک میکند و درواقع برای فهم دیگر الگوها ضروری است.
B = 0.382% XA – ۰.۵% XA
C = 0.382% AB – ۰.۸۸۶% AB
D = 1.618 % BC – ۲.۶۱۸% BC
مواردی که باید در الگوی خفاش بررسی شوند:
- طول موج AB باید از فیبوناچی ۶۱۸% موج XA کمتر باشد. (بهتر است در محدوده فیبوناچی ۰.۳۱۸ تا ۰.۵ باشد)
- نقطه C در محدوده بین فیبوناچی ۳۸۲ الی ۰.۸۸۶% موج AB قرار بگیرد.
- مقدار BC پروجکشن باید حداقل ۶۱۸% باشد. (محدوده ۱.۶۱۸ الی ۲.۶۱۸)
- نقطهای که AB=CD را مشخص میکند باید در محدوده PRZ قرار گیرد.
با بررسی نکات لازم (پرایس اکشن) میتوان گفت که آیا موج CD قرار است Extended باشد یا نه. در الگوی خفاش معمولا Extended AB=CD است.
از مهمترین نکاتی که در بررسی و تشخیص الگوی BAT (خفاش) باید به آن توجه کرد این است که نقطه D به هیچ عنوان نباید فراتر از X برود. به عبارتی نقطه D باید در محدوده فیبوناچی ۸۸۶% موج XA قرار گیرد. (البته اگر کندلی و یا سایه کندل از محدوده ۰.۸۸۶% پیش برود در صورتی که از نقطه X فراتر تشخیص الگوهای هارمونیک نرود همچنان میتواند یک الگوی خفاش تلقی شود.)
نکتهای که در مورد الگوی خفاش وجود دارد این است که برگشت روند از ناحیه PRZ (نواحی که نقطه D در آن قرار گرفته است) شدید و یا به عبارتی شارپ است. همچنین سقف دوم و یا کف دوم (با توجه به روند حرکت) پایینتر از سقف اول است و کف دوم بالاتر از کف اول است.
الگوی پروانه یا Butterfly Pattern
در مباحث آموزش الگوهای هارمونیک ، این الگو از نوع هارمونیک نوع 2 است، یعنی نقطه D فراتر از X قرار می گیرد و به عبارتی، یکی از الگوهای بازگشتی است. این الگو متشکل از نقاط X,A,B,C,D و 4 لگ XA , AB , BC , CD است. موقعیت قرارگیری ازن نقاط را می توان باتوجه به نسبت های فیبوناچی مختص این الگو مشخص کرد.
الگوی پروانه، شباهت های زیادی به الگوی گرتلی و خفاش دارد و در دو نوع صعودی و نزولی است. تفاوت الگوی پروانه، با این دو الگو در نسبت ها و موقعیت قرارگیری نقاط است. باتوجه به آموزش الگوهای هارمونیک، الگوی پروانه معمولا در مناطق بازگشتی بسیارمهم بازار رخ می دهد و در کف و سقف های میانی شکل می گیرد. الگوی پروانه صعودی یا Bullish Butterfly: نسبت های فیبوناچی در این الگو به شرح زیر هستند:
- B=78.6% XA
- C=38.2-88.6% AB
- D=161.8-261.8% BC
- D=127.2-161.8% XA
نمونه ای از الگوی پروانه صعودی به شکل زیر است:
الگوی پروانه نزولی یا Bearish Butterfly: نسبت های فیبوناچی در این الگو به شرح زیر هستند:
- B=78.6% XA
- C=38.2-88.6% AB
- D=127.2-161.8% XA
- D=161.8-261.8% BC
نمونه ای از الگوی پروانه نزولی به شکل زیر است:
الگوی خرچنگ
الگوی خرچنگ در سال 2001 کشف شد. همانند دیگر الگوهای هارمونیک، الگوی خرچنگ نیز یک الگوی بازگشتی است. بنابراین ما الگوی خرچنگ نزولی داریم که نزول قیمت را هشدار می دهد و الگوی خرچنگ صعودی داریم که بازگشت صعودی قیمت را به ما اعلام می کند.
مانند همه الگوهای هارمونیک، حرکات قیمت در این الگو نیز در سطوح مشخصی تغییر جهت می دهند. این حرکات قیمت از یک سقف یا کف شروع می شود و با حروف لاتین X, A, B, C, D نشان داده می شوند. در برخی الگوهای هارمونیک، شما تنها با چهار نقطه X, A, B, C سر و کار دارید.
الگوی خرچنگ با توجه به حرکت شارپی CD از دیگر الگوها متمایز می شود. این حرکت معمولا به اندازه 1.618% فیبوناچی اکستنشن موج اول یعنی XA می باشد.
مسلما قوانینی وجود دارد که بایستی به ترتیب رخ دهند تا بتوانیم الگوی خرچنگ را تایید کنیم. این قوانین به شرح زیر است:
1-پس از حرکت XA، نقطه B بایستی بین 38.2% تا 61.8% قرار گیرد. بازگشت XA بطور ایده آل بایستی کمتر از 61.8% باشد.
2-حرکت AB در جهت مخالف روند موج قبلی خود یعنی XA است.
3-حرکت بعدی که BC می باشد بین 38.2% تا 88.6% نسبتهای فیبوناچی موج AB ادامه می یابد. در این الگو نقطه C هرگز نباید از نقطه A عبور کند.
4-پس از حرکت BC، قیمت دوباره در جهت مخالف موج XA باز می گردد. حرکت CD، بزرگترین موج در الگوی خرچنگ است و معمولا تا 161.8% XA ادامه می یابد. گاهی اوقات اندازه این حرکت قیمت بیشتر می شود و بین 224% تا 361.8% موج BC به راه خود ادامه می دهد.
پس از اینکه معیارهای تشریح شده در نمودار مشاهده شد و الگوی خرچنگ تایید گردید، یک موقعیت معاملاتی پس از تشکیل CD ایجاد می شود. به خاطر داشته باشید که همیشه موج CD در نزدیکی 161.8% باز نمی گردد. اما زمانیکه نمودار شروع به در جا زدن می کند، به احتمال قوی یک موقعیت مناسب برای معامله در پیش رو می باشد.
همیشه بهتر است صبور باشیم تا نقطه D شکل بگیرد و سپس وارد یک معامله مناسب خرید یا فروش شویم.
حد زیان در الگوی خرچنگ، اندکی بالاتر یا پایین تر از نقطه D قرار می گیرد. همچنین حد سود در این الگو معمولا نقاط A یا B در نظر گرفته می شود.
تصویر زیر، شکل کلی الگوهای بازگشتی خرچنگ صعودی و خرچنگ نزولی را نشان می دهد.
در تصویر بالا، فلش ها جهت قیمت و خطوط متقاطع، نسبت های فیبوناچی را نشان می دهند. همانگونه که مشاهده می شود متمایزترین بخش الگوی خرچنگ، حرکت CD می باشد.
الگوها و پترن های هارمونیک بخش دوم
این پترن ها بسیار دقیق هستند. معاملهگرها برای تعیین نقاط معکوس دقیق نیاز دارند که این الگوها تحرکات و نوسانات بزرگ و قوی بازار را نشان دهند.
آنها ممکن است الگویی ببینند که کاملاً شبیه یک الگوی هارمونیک است اما سطوح فیبوناچی با آنها هماهنگ نباشند .
بنابراین، این الگو از لحاظ هماهنگی با سایر اجزای معامله، قابل اعتماد نیست .
این امر میتواند یک مزیت باشد؛ زیرا باعث میشود معاملهگر صبر کند تا موقعیت مناسبتری برای ورود به بازار معاملاتی فارکس پیدا کند.
الگوهای هارمونیک میتوانند اندازهگیری کنند که تحرکات فعلی تا چه زمانی ادامه خواهند داشت
اما همچنین میتوانند نقاط معکوس را تشخیص الگوهای هارمونیک نیز پوشش دهند .
این خطر زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر در ناحیهی معکوس موقعیتی را انتخاب میکند و الگو شکست میخورد .
وقتی این اتفاق رخ میدهد، معاملهگر در موقعیتی گرفتار میشود که روند کاملاً برخلاف پیش بینیش حرکت میکند .
بنابراین، دقیقاً مانند هر استراتژی دیگری، در استراتژی این پترن ها نیز باید به مدیریت ریسک توجه خاص داشته باشیم .
به یاد داشته باشید این پترن ها میتوانند درون پترن های دیگری ایجاد شده باشند و حتی ممکن است الگوهای غیر هارمونیک در بتن الگوهای هارمونیک باشند.
این موضوع به اثربخشی هارمونیکها کمک میکند و نقاط ورود و خروج معاملهگر را افزایش میدهد .
در یک موج هارمونیک نیز میتوان یک موج دیگر دید. قیمتها دائماً در حال تغییر هستند.
بنابراین، بهتر است بهتام فرم های بالاتر در بازار فارکس توجه کنیم .به طور مثال تایم فرم روزانه هفتگی و یا حتی ماهیانه .
برای استفاده از این روش، معاملهگر از پلتفرم نموداری استفاده میکند
که امکان ترسیم چندین سطح فیبوناچی بازگشتی برای اندازهگیری هر موج را به معامله گر بدهد .
نحوهی معامله کردن با الگوهای هارمونیک
گامهای زیر را میتوان برای معامله در بازارهای معاملاتی با استفاده از الگوهای هارمونیک طی کرد:
پیش بینی و تشخیص احتمالی الگو از ابتدای شکل گرفتن الگو
تعیین استراتژی ترید و معامله بر اساس الگو
مشخص کردن نقاط ورود و خروج ، اهداف و حد ضرر
مرحلهی اول :
به این صورت که پس از حرکت اولیه(XA) قیمت تا چه سطحی از این حرکت را برای تشکیل نقطهی B اصلاح میکند .
در مرحلهی دوم :
پس از اصلاح در موج و تشکیل نقطه حلیلگران هارمونیککار دو استراتژی ترید و معامله پیش روی خود دارند:
در موج آخر پترن های هارمونیک (CD) معاملهی خود را انجام دهید .
پس از تشکیل کامل الگوی هارمونیک ترید کنید .
مرحلهی سوم :
پس از تصمیم گیری معامله گر برای نقطه ورود به معامله، به اصطلاح مرحلهی تنظیم سفارش آغاز میشود .
در این مرحله با توجه به دو استراتژی معامله با الگوهای هارمونیک که در مرحلهی تشخیص الگوهای هارمونیک دوم به آنها اشاره شد
نقاط ورود و خروج و حد ضرر تعیین میشوند.
نکتهی قابل توجه دیگری که کمک شایانی به معاملهگر در معامله با پترن های هارمونیک میکند،
کمک گرفتن از اندیکاتورها و واگراییهای تشکیل شده در آنها برای دریافت تایید بازگشت/ادامهی روند است.
به طور مثال در استراتژی نوع دوم پس از رسیدن به نقطه D، معاملهگر برای اطمینان از اینکه آیا این نقطهی بازگشت است
اگر در اندیکاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) یا مکدی (MACD) واگرایی مشاهده کند با اطمینان بیشتری به معامله میپردازد.
یا در استراتژی نوع اول میتوان از واگراییهای مخفی (HD) برای ادامهی روند، تایید دریافت کرد.
نقطهی ورود در استراتژی اول پس از شکسته شدن روند یا پولبک به این خط روند است
و هدف الگوی هارمونیک مورد نظر محسوب میشود .
برای حد ضرر نیز میتوان از نقطهی C نیز استفاده کرد.
تنظیم نقاط معامله
هر الگو، نشاندهنده نقاط بازگشتی احتمالی است و الزاما بیانگر نقاط دقیق انجام معامله نیست .
زیرا دو پیشبینی متفاوت، تشکیلدهنده نقطه D است .
اگر همه نقاط پیشبینی شده در نزدیکی نقطه موردنظر باشند، معاملهگر میتواند در آن محدوده وارد معامله شود .
اگر پیشبینیها متفاوت باشند، باید به دنبال نشانههای دیگری برای تایید حرکت قیمت در مسیر موردانتظار بود .
اینکار را میتواند از طریق یک اندیکاتور دیگر یا با مشاهده تحرکات قیمت کسب کرد .
خارج شدن از حالت الگو و پترن هارمونیک
مواردی وجود دارد که باعث می شود در واقع به شما هشدار دهد که الگوی مورد نظر از حالت خود خارج شده و اصطلاحا فیلد شده است که به ترتیب زیر می باشند :
مهمترین حالت گپ ها هستند که سیگنال هشداری را اعلام می کنند
به این صورت که شکاف هایی که ایجاد می شوند معمولا قیمت نهایی از آخرین ساعات روز جمعه به اولین ساعات روز دوشنبه ها تشکیل می شوند
و یا اخبار خیلی مهم و تاثیر گذار در بازار بورس و معاملات طی هفته
و یا بسته شدن نمودارهای کندل استیکی که برخلاف پیش بینی ما کوتاه تر یا بلندتر بسته می شوند
همگی اینها هشدارهایی هستند که به ما داده می شود که سیگنالی دال بر تغییر حالت و شکل پترن مورد نظر و فیلد شدن آن الگو در نظر گرفته می شوند .
راهنمای پترن های هارمونیک
یک تحلیلگر ممکن است در برسی یک روند الگو هایی شبیه به الگو های هارمونیک را مشاهده کند.
اما نکته ای که باعث می شود پترن های هارمونیک به شدت دقیق عمل کنند ،
نسبت های فیبوناچی هستند که در این پترن ها حرف اول و آخر را میزنند .
بنابراین در صورتی که الگوی هارمونیکی در روند شناسایی شد ، ابتدا بایستی نسبت های فیبوناچی آن پترن بررسی شود
و در صورت تایید این نسبت ها ، منتظر تثبیت پترن ماند.
هیچ روش مشخص و یا سیستماتیکی برای شناسایی پترن های هارمونیک بطور رسمی وجود ندارد.
تحلیلگرباید با تکرار و تمرین مداوم ، چشم خود را به شناسایی اولیه این پترن ها در روند عادت دهد.
بنابراین تکرار و تمرین در مورد پترن های هارمونیک بسیار کلیدی و با اهمیت است
در دل هر پترن هارمونیک ، میتوان پترن ها و حتی امواج صعودی/نزولی متعددی را یافت که اعتبار پترن را افزایش می دهند.
بنابراین بهتر است برای شناسایی پترن های هارمونیک از بازه های زمانی بالاتر شروع کنیم و به بازه های زمانی پایین تر برسیم .
رسم الگوهای هارمونیک
ترسیم این الگوها و پترن ها بسیار دشوار هستند و به راحتی با چشم قابل شتخیص نیستند
بنا براین چندین اندیکاتور در بازار برای تشخیص صحیح انواع الگوها و پترن های هارمونیک ایجاد شده است
تا به معامله گران تازه کار تشخیص الگوهای هارمونیک در شناسایی پترن ها کمک کند که این اندیکاتور با ترسیم صحیح پترن و نام آن کمک شایانی در بازار معاملاتی به معامله گران می کند
و از این طریق با استفاده از استراتژی های خود می توانند نقطه دقیق ورود به معامله و یا خروج از معامله را پیدا کنند و به سود مناسبی دست یابند .
مهم ترین الگوهای هارمونیک پرکاربرد در تحلیل تکنیکال
الگوهای هارمونیک الگوهای دقیق قیمتی تکنیکالی می باشند که در یک روند، میزان ادامهی روند و نقاط برگشتی سهم را محاسبه می کنند
و تمرکز اصلی آن بر روی شکل خاص حرکات قیمتی است.
پترن های هارمونیک همیشه در حال تکرار در بازار می باشند
و تحلیلگران زمانی که این پترن ها را چه در زمان شکلگیری و چه در زمان تکمیل مشاهده کنند
با بکارگیری نسبتهای فیبوناچی از این پترن ها در معاملات خود استفاده میکند.
در واقع این پترن های هارمونیک هم دارای معایب و مزایایی در بازار معاملاتی می باشند که در ادامه مقاله به آن خواهیم پرداخت
مزایای پترن های هارمونیک در تحلیل تکنیکال
۱. الگوهای هارمونیک تکرارشونده، ادامهدار و قابل اعتماد می باشد.
۲. استفاده از دیگر ابزارها در کنار الگوهای هارمونیک امکان پذیر است.
۳. الگوهای هارمونیک آینده سهم و نقاط توقف را بطور حرفهای پیش بینی میکند .
۴. پترن های هارمونیک با تمام بازههای زمانی و بازارهای مالی کار می کند.
۵. پترن های هارمونیک با حرکات سنگین بازار بورس کار می کند و در مقیاس بزرگ قابل استفاده است .
۶. قوانین معامله در الگوهای هارمونیک با نسبتهای فیبوناچی استاندارد شدهاند .
معایب پترن های هارمونیک در تحلیل تکنیکال
۱. تشخیص طرحها و عقبنشینیها با استفاده از فیبوناچی دشوار است.
۲. پترن های هارمونیک پیچیده و فنی هستند و یادگیری آن کمی سخت است .
۴. احتمال تعیین دقیق ریسک و سود در الگوهای غیر متقارن بسیار پایین می باشد.
۵. فهم درست و تشخیص دقیق الگوهای هارمونیک مشکل است .
زمان ورود و خروج در پترن های هارمونیک
برای ورود و خرید سهم بهتر است از ترکیب فعالیتهای بازگشتی قیمت به همراه تغییر روند در نقاط بازگشتی استفاده کنیم،
برای درک بهتر این موضوع به مثال زیر توجه فرمایید:
اکثر معاملات در ناحیه D سهم ایجاد می شود و بهتر است که در این نقطه اقدام به معامله کنید
و زمانیکه روند در حال صعودی شدن بود اقدام به خرید و اگر روند در حال نزولی شدن بود اقدام به فروش سهم کنید.
اما توجه داشته باشید زمانی که از پترن های هارمونیک سیگنالی برای معامله کردن دریافت کردید
سریعا به بررسی فاکتورهای دیگر مانند نوسانات کوچک، روندهای کلی ورودی به بازار و حجم بازار بپردازید.
اهمیت استفاده از استراتژی به روش هارمونیک
بعد از تشخیص دقیق فرصت معاملاتی بایستی به دنبال یافتن محل دقیق ورود به معامله بود.
موارد بسیاری بایستی در دوره زمانی خاصی ارزیابی شود، تا بتوان فرصت بالقوه معاملاتی را تعیین کرد.
ابتدا بایستی صحت پترن های هارمونیک تائید شود و در ادامه بایستی مشخص کرد که آیا باید وارد معامله شد یا خیر؟
به همین دلیل استراتژیهای مؤثر معاملاتی میتواند این فرآیند را تسهیل نماید و نتایج معاملات را هم بهینه کند.
واکنش بازار به ناحیه هارمونیک (Harmonic)
واکنش معاملهگر به حرکات قیمتی در محتملترین محدوده بازگشتی
یا همان PRZ در این فرآیند عوامل مختلف و تصمیمات معاملاتی بالقوه بایستی مورد توجه قرار گیرند
تا نتیجه موقعیت معاملاتی اتخاذ شده بهینه شود. از آن جایی که الگوهای مشابه نتایج مختلفی دارند،
پیشبینی بازار و همچنین اینکه کدام سیگنال واقعاً کارساز خواهد بود کار دشواری است.
با این وجود اگر قوانین محکم و باثباتی را در فرآیند تصمیمگیری به کار بگیرید، اشتباهات کمتر خواهد تشخیص الگوهای هارمونیک شد و با افزایش ارزیابیهای دقیق،
نتایج کلی معاملات هم بهبود خواهند یافت.
در واقع معاملاتی که از قوانین و استراتژیهای دقیقی پیروی میکنند، منجر به افزایش بازدهی و کاهش ریسک معاملات خواهند شد.
بازگشت قیمتی چهکاری انجام میدهد؟
عامل کلیدی برای اجرای معامله درک صحیح حرکات قیمتی است.
حرکاتی که نشانگر بازگشت بازار از ناحیه هارمونیک است.
ازآنجاییکه انطباق اعداد هارمونیک ناحیه حساسی برای نقاط بازگشتی بالقوه ایجاد میکنند،
حرکات قیمتی که از این ناحیه شروع به بازگشت میکنند بهوضوح در این مسیر به حرکت خود ادامه خواهند داد.
در واقع مطالعات در این زمینه نشان داده است که هر چه بازگشت قوی و سریعتر باشد، پتانسیل یک حرکت بزرگتر هم بیشتر خواهد بود.
این موضوع بسیار مهم است، چونکه بازگشتهای بزرگ از PRZ مسیر مشخصی از حرکات تشخیص الگوهای هارمونیک قیمتی آتی را به نمایش میگذارند.
با این حال حرکات قیمتی که نتوانند بعد از برخورد به PRZ روند قبلی را معکوس کنند، معمولاً اولین نشانه از یک الگوی جعلی هارمونیک هستند.
تنها از حرکاتی میتوانید سود کنید، که آن را پیشبینی کرده باشید
پیشبینی محل تکمیل الگوی هارمونیک اولین قدم در گرفتن موقعیت معاملاتی است.
PRZ حدود معامله را نشان میدهد که شامل نقطه ورود به معامله، حد ضرر و حد سود میشود.
اگر ساختار قیمتی از نسبتهای فیبوناچی مناسبی برخوردار باشد، پیشبینی محل تکمیل PRZ برای تائید ورود به معامله کافی است.
روش کار در الگوهای هارمونیک شامل فرآیند آمادهسازی و درک درست همه قوانین مربوط برای هر پترن است،
تا بتوان معامله موفقی را در فرصت پیش آمده اجرا کرد. برای این کار میتوان با پاسخ تشخیص الگوهای هارمونیک دادن به سؤالاتی که در ادامه پرسیده میشود،
این مدل را اجرا کرد. سؤالاتی مثل، آیا پترن همه عناصر برای تائید صحت الگو را دارد یا خیر؟
اگر چنین عناصری وجود ندارد، بایستی به دنبال فرصت معاملاتی بود که این عناصر را داشته باشد و اگر الگو شامل چنین عناصری است،
الگو در کدام محدوده تکمیل میشود؟ اگر محدوده تکمیل الگو از سوی بازار لمس شود، واکنش اولیه و فوری به چه شکلی خواهد بود؟
آیا روند غالب قبلی ادامه مییابد، یا آیا حرکات قیمتی به ناحیه تعریف شده واکنش نشان میدهند؟
همه این موارد، رویدادهای پیشبینی شدهای هستند که نتایج شناخته شدهای دارند.
عمل آمادهسازی و تشخیص اینکه کدام موقعیت معاملاتی بایستی پس از بررسی مجموعهای از قوانین اتخاذ شود بسیار مهم است.
قوانینی که نشانگر محاسبات الگو، ارزیابی حرکات قیمتی، تعیین پارامترهای هر معامله، مثل نقطه ورود، حد ضرر و حد سود است.
چنان آمادگی برای پرهیز از اشتباهات در اجرای معامله و تعیین نقطه بهینه ورود به معامله در PRZ بسیار مهم است.
علاوه بر این، آمادگی کامل در وضعیتهای نوسانی بازار بسیار ضروری است.
با اینکه در بازارهای مالی هر اتفاقی میتواند بی افتد، اما درک کاملی از سطوح تکنیکال حساس معاملاتی میتواند سردرگمی معاملهگر را کاهش دهد.
برای مثال حرکات قیمتی شدید که یک PRZ را نقض میکنند، معمولاً نشانهای از نقض شدن قریبالوقوع الگوی هارمونیک است.
دانشی کامل از سیگنالهای معاملاتی و سطوح قیمتی حساس هارمونیک ضرر معامله را در صورت شکست الگوی هارمونیک کاهش خواهد داد.
این وضعیتها بر اساس تجربیات گذشته توسعه یافتهاند، اما کار آمادهسازی یکی از بخشهای ضروری در فرآیند معامله از هر سیگنال معاملاتی است
نتیجه گیری
بطورکلی در مباحث آموزش الگوهای هارمونیک، الگوهای هارمونیک یا فیبوناچی به ۲ دسته صعودی و نزولی طبقه بندی می شوند.
یعنی هریک از الگوهای هارمونیک، ۲ حالت صعودی و نزولی دارند.
معمولا این پترن ها، در انتهای امواج صعودی یا نزولی تشکیل شده و موجب تغییر در روند می شوند.
علاوه براین، اگر این الگوها در بازه های زمانی بالاتری شکل بگیرند، دارای اعتبار بالاتری خواهند بود.
بنابراین، روند بلندمدت را مشخص می کنند.شکل گیری این الگوها در انتهای موج های صعودی یا اصلاحی بسیارمهم است.
زیرا اگر بتوانید این الگوها را قبل از پایان یافتن موج صعودی یا نزولی شناسایی کنید،
قادرید با فاصله زمانی مناسب قبل از بازار، از این روند خارج شوید یابه آن ورود پیدا کنید.